Читать онлайн Светильник жизни бесплатно

© Борис Огнев, 2020
ISBN 978-5-4498-6560-1
Создано в интеллектуальной издательской системе Ridero
- От автора
В сборник вошла на сегодня вся моя лирика на русском, белорусском и английском языках, написанная со школьной скамьи и до университета, темы призваны дарить позитив каждый день, потому и назвал сборник – «Светильник жизни».
Родимый дом
- Родимый дом!
- Какой ты мне приятный!
- Ведь ты в работу
- Отдых мне даёшь,
- И ты всегда согреешь,
- Я всегда опрятный,
- И ты всегда меня
- Из школы ждёшь!
- Родимый дом!
- Ты для меня прекрасен!
- И никогда тебя я не забуду,
- И петь тебе я вечно буду!
- 2002
Весна
- Мне нравится весна,
- Она ведь так красна!
- Везде цветущие сады
- И молодые травы,
- А вот, за речкою шумят
- Зелёные дубравы.
- И пах весь лес
- Смолой и соком,
- А в небе, соловьи высоко
- Песни заводили,
- Весну хвалили…
- 2002
Лето
- Дорогое лето!
- Как тебя мы заждались!
- Летят ласточки с приветом
- На большую высь.
- В небе солнце светит
- Ярко, высоко!
- И летит к нам лето
- Быстро и легко.
- Вот пришло к нам лето,
- Душу всем согрело,
- Песня зимы спета,
- Как её пригрело?!
- 2003
Ранняя пора
- Мгновенье красоты твоей,
- Весна, сравнимо с чудом.
- И красоты твоей
- Вся прелесть ранним утром.
- Передо мною расцветает
- Цветов прекрасный хоровод,
- И птицы радостно встречают
- Весну и этот год.
- 2003
- ***
- Осень, какая смутная пора,
- Стоит октябрь у двора.
- И жёлтый лист всё дальше сносит,
- А в небе журавли уносят
- Последние воспоминанья.
- Уже не будет созерцанья
- На синеву небес…
- И только зимний мрачный лес
- И всё в замёрзшем состоянье.
- Но вот пришёл к нам Новый год
- И больше не было забот
- О лютой зимней стуже.
- Вот птицы к нам уже летят,
- Над головою кружат.
- И вот весна к нам прилетела
- И душу людям всем согрела.
- А позже лето к нам пришло
- И хлеб с собою принесло,
- И синеву небес…
- И стал богаче весь наш лес.
Время
- Бежит безжалостное время,
- Проходят день за днём,
- А на уроках смотрим «время»,
- И вот, звонок мы подаём.
- И не успеем оглянуться,
- Как мы уже в седьмом…
- Уже звонок, и мы несёмся,
- Не опоздать бы, дело в чём.
- И вот, выпускниками стали,
- И разошлись мы кто куда…
- Кто в техникумы поступали,
- Кто в институты шли тогда.
- Шло время, все мы возмужали,
- И с добротой мы вспоминали,
- Как годы школьные прошли,
- Вот дети наши подросли,
- Мы их учиться привели
- Всё в тот же добрый старый дом,
- Который школой мы зовём.
- 2003
Ноябрь
- Ноябрь – листья облетели,
- Деревья голые стоят
- И скоро лютые метели
- Завьют, заснежат весь наш сад.
- На юг все птицы улетели,
- Остался серый воробей,
- Он не боится злой метели:
- «Вернись же, солнышко, скорей!»
- Без птиц нам грустно,
- Мы скучаем по их весёлым голосам,
- Когда весной их повстречаем,
- Не будет радости конца!
- 2003
Рождество
- Спешит, летит к нам Рождество,
- И не заменит нам ничто
- Весёлый зимний праздник,
- К нам аромат тепла пришёл,
- И будет очень хорошо,
- Коль будет у нас радость.
- Уже и ёлки все стоят,
- И огоньки на них горят,
- Висят шары и мишура,
- И вот спешит к нам детвора
- Играть и веселиться.
- И запоют вокруг нас птицы,
- Хоть до весны остались месяца,
- А ароматы Рождества
- На всех навеют небеса.
- Чудесный праздник Рождество,
- Когда вокруг светло, тепло,
- Когда все весело смеются,
- И песни радостно поются!
- 2003
Беларусь
(баллада)
- Ты зародилась, Родина моя,
- Среди лесов, озёр, болот.
- Всё шли враги твои
- Вперёд, вперёд…
- Ты защищалась, Родина моя,
- Враги всё шли и наступали,
- Но всё же выстояла ты,
- Враги все пали…
- И много войн прошло уже,
- Но ты и не сдаёшься,
- Крепчаешь с каждым часом всё,
- Вперёд всегда ты рвёшься.
- Когда орда стрелою по тебе скакала,
- Ты не сдавалась, Родина моя,
- Ты билась, рвалась, чуть справлялась,
- Но всё равно свободу обрела.
- И крестоносцы по тебе скакали,
- Давили, жгли, топтали города,
- Но всё равно мы духа не теряли,
- И не бежали кто куда…
- Когда пленил тебя Наполеон,
- И на Москву собрался с войском он,
- Не обошёл он и тебя,
- Тебя, о, Родина моя!..
- Началась новая война,
- Война с фашистами СС.
- И жуткая была война,
- Которой помогал прогресс.
- Когда закончилась война,
- Везде руины были…
- Война была, как пелена —
- Везде пожары плыли.
- Но вот, с руин тех повставали
- Те города разрушенной страны,
- Ещё красивей они стали,
- Чем были раньше, до войны.
- И наступил мир долгожданный,
- В котором все счастливы были,
- Порой взволнованный и странный,
- Мы всё равно его любили.
- Расти, живи, мой край родной,
- Живи и процветай!
- Всегда доволен я тобой,
- Мой белорусский край!
- Красив и весел ты, мой край,
- Когда цветут сады,
- Когда везде, как белый рай,
- Цветут твои цветы.
- Пуща Беловежская твоя —
- Места живописней не бывает,
- Ты вся такая, Родина моя,
- Тебя мы никогда не потеряем!
- Тебя мы будем до конца
- Оборонять и защищать,
- Тебя, о, Родина моя,
- Нам ни за что не потерять!
Роднае слова
- Наша роднае слова!
- Вельмі сэрцу ты міла,
- І ў цябе, наша мова,
- Загучыць наша сіла!
- У славянскай сям»і
- Мы кахалі цябе,
- Ты – агонь на зары,
- Ты – як свет у цемнаце!
- Наша роднае, дзіўнае слова,
- Колькі мудрасці ты нам дало!
- І цяпер загучыць наша мова
- Не навей, яшчэ лепш, як было!
Зара
- Агнём чырвоным
- Зара рассыпалася,
- Багровым, пурпурным
- Яна залівалася.
- І сіняе неба ўсё зацвяло,
- І зоркі кудысьці прапалі,
- Адкуль жа, зара, цябе прынясло,
- Куды ж гэта зоркі папалі?
- І сонца ўстае ў акрузе тваёй,
- Святлом асляпляе прасторы,
- А потым садзіцца, цягне за сабой
- Зару, што схавала ўсе зоры.
- Пярвей за сонца ўстаеш ты, зара,
- Румяніш жытнёвае поле,
- І светам сваім залацішся, зара,
- І любіць цябе наваколле.
- 2004
Князь Вячка
(балада)
- Найшлі хмары раніцою,
- Кропнуў ціха дождж,
- «Рубон!» – крыкнулі ўсе воі,
- Старшы вой пабёг
- Да князя, што слаўны ўсім
- Сваёй сілай-волею,
- Ён пабёг апавясціці,
- Што дачка зняволена.
- Разышліся аблокі,
- Выйшаў князь на размову,
- І ўпалі ўсе воі,
- І сказалі па слову:
- «Гэй, не слухай іх, князь,
- Выбірай, лепш, Радзіму,
- Бо цябе кінуць у гразь,
- Выслухай жа дружыну!
- Мечаносцам не вер,
- Прыйшлі з аду яны,
- Ад крывавых пацер
- Адракаліся мы».
- Не паслухаў іх князь,
- Мечаносцам паверыў,
- Упусціў гэту гразь
- У белакаменны церам.
- І кляліся яны крывёю сваёй,
- Не крануць што ніколі нікога,
- Узялі яны князя, вялі за сабой
- Да епіскапа Рыгі астрога.
- Каля месяца князь там сядзеў,
- Прывадзілі дачку да яго,
- І суцешыць яе князь хацеў:
- «Не кранулі яны града майго».
- І прыехаў князь Вячка
- Горам разгублёны,
- Не аддалі яму дочку
- Рыцары шалёны…
- Ён прачнуўся з новай сілай,
- І прызваў дружыну,
- І сказаў ён сваёй мілай:
- «За Радзіму!»
- Выйшаў з церама князь,
- І, рыхтуючы вояў,
- Стаў сячы рыжску мразь,
- Адганяць ад пакояў.
- Усіх пасёк ён, пабіў,
- Не аставіў нікога,
- Толькі воўк нема выў
- Каля дуба старога.
- 2004
Врачам
- Врачи всегда лечили нас
- От всех болезней наших,
- И поздравляю всех я вас:
- Пусть жизнь станет краше!
- И все врачи, и санитары
- Большую пользу нам дают,
- Так скажем дружно все мы:
- «Как ценен медицинский труд!»
- Врачи, не покладая рук,
- Всё время лечат всех людей,
- Есть избавление от мук —
- Оно лежит в руках врачей!
- 2004
Ромашка
- Там, где солнце теряется в тенях ветвей,
- Там, где зеленью красятся ели,
- Светлый лагерь стоит, слышны крики детей:
- «На концерте в „Ромашке“ мы пели!»
- Тут таланты бобруйские все собрались,
- Говорят, что в «Ромашке» жить – чудо,
- И теперь мы с отрядом совсем обжились,
- Никогда нам не будет жить худо.
- Вот уж смена кончается,
- Уезжаем домой,
- Все со всеми прощаются,
- Очень грустно порой.
- Покидаю, «Ромашка», тебя я,
- Не забыть мне тебя никогда,
- Светлый лагерь теперь я теряю,
- Возвращусь ли я снова сюда?
- 2004
Минску
- Никогда забот не знаешь
- Ты, прекрасный город наш,
- Жажду сердца утоляешь,
- Будто каменный пейзаж,
- Никогда мне не забыть,
- Как ты меня встречал.
- О, Минск! Тебя хочу любить! —
- Я снова тихо городу сказал.
- 2004
Бярэзіна
- Воды твае амываюць мясціны,
- Дзе нарадзіліся мы і жывём,
- Добра з табой мне праводзіць часіны,
- Дзякуй, табе мы і песню спаём!
- Ты, мая рэчка, заўсёды так міла,
- Не, не забыць мне цябе анідзе,
- Як ты мне радасць у сэрцы дарыла,
- Слава тваёй крыштальнай вадзе!
- Дзякуй табе, мая рэчка, у сэрцы
- Ты даравала мне радасць жыцця,
- Не, не забыць, як на беразе рэчцы,
- Чуў я калісьці звон салаў’я.
- Бачу ў дзяцінстве, крыштальныя хвалі
- Ціха збягалі ў дальні парог…
- Дзякуй, што мы табе песню спявалі,
- Дзякуй за ўсю тваю ласку, любоў!
Трыялет
- Чыстая, вясёлая вада
- З красавіцкім сонейкам у згодзе,
- Амывае глебу ўсю яна,
- Чыстая, вясёлая вада.
- Вось прайшла, за ёй няма сляда,
- Кветкі пляшуць у летнім карагодзе.
- Чыстая, вясёлая вада
- З красавіцкім сонейкам у згодзе.
- 2004
Быт
- Навошта даецца жыццё?
- Каб светлую радасць прыносіць,
- І хто ў цябе што папросіць —
- Давай яму ўсё, не шкадуй нічаго.
- А людзі забылі ўсё гэта,
- І нават, не ў сілах паэта
- Сказаць ім, што трэба рабіць,
- Што грошы не трэба любіць.
1
- Жыў калісьці тут тарговец,
- Ён багацце палюбіў;
- У яго быў адзін хлопец,
- Сын, якога ён забыў.
- Ён забыў, як глядзець за ім трэба,
- Ён забыў, як васпітваць яго.
- Ён не бачыў нікога, нічога,
- Так багацце дзяржала яго.
- Вось ужо і падрос сын ягоны,
- Кончыў школу, пайшоў у інстытут,
- «Але ўзяць цябе мы нязгодны,
- Мабыць, двоешнік ты быў і плут!»
- Вось, што вырасла з сына таргоўца,
- Вось, глядзіце, і гэта не ўсё,
- Я паведамлю вам пра знаёмства
- Хлопца гэтага ў жніў’ё.
2
- Звычайная вёска старая,
- У ёй стаіць некалькі хат,
- У хаце дзяўчына спявае
- На нейкі цудоўны свій лад.
- Яна спявае пра шчасце,
- Пра нейкія сцежцы на лузе,
- Пра клопат жыццёвых напасцяў,
- Пра рэчку, пра водныя кругі.
- Яна не пра грошы спявае,
- І славу не любіць яна,
- Усю працу яна паспявае
- Рабіць, і заўсёды адна.
- І раніцай рана ўстае,
- І ўвечары позна лажыцца,
- І хлеб ёсць у ёй на стале,
- І зжата на полі пшаніца.
3
- Ішоў у той дзень хлопец
- І полем, і вёскай,
- Пачуў незнаёмец
- Той голас няброскі;
- Зайшоў ён у хату,
- Сеў слухаць дзяўчыну.
- У той час яго тата
- Пачаў шукаць сына.
- Нарэшце знайшоў тата
- Хлопца ў той хаце,
- Сказаў: «Ранавата
- Табе, сын, гуляці!»
- Павёў тады бацька
- Хлопца дахаты;
- «Эх, шлюб пагуляць бы!» —
- Казаў яму тата.
4
- У сямейным савеце
- Рашыў яго тата,
- Што шлюб ім гуляці
- Яшчэ ранавата.
- «Пушчай пазнаёмяцца
- Тыя спачатку,
- Бо жыцця не будзе» —
- Сказала ім матка.
- А бацька ім кажа:
- «Не трэба сварыцца,
- Спярша мы паглядзім,
- Як будзе ім жыцца;
- А потым і шлюб
- Ужо можна гуляць,
- І наша сядзіба
- Ўся будзе скакаць!»
5
- Але маладым тым
- Жылося нясладка,
- Жаніх быў лянівы,
- Нявеста ў парадку,
- Яна не цярпела
- Лянівых ніколі,
- І шмат ужо мела
- Яна цяжкай долі.
- Відаць, што не лёс
- Яму з ёй ажаніцца:
- На полі – авёс,
- У нявесты – пшаніца!
- Так бацька не змог
- Ажаніць свайго сына,
- Без бацькі пражыць
- Сын не мог і гадзіны.
- ***
- Вось так усё здарылась
- З сынам таргоўца.
- Яму доўга мроілась
- Тое знаёмства:
- Не мог ён пазбавіцца
- Белага твару,
- Прыгожых вачэй,
- Русых косаў пажару.
- І крыўдзіўся ён,
- Што нявеста такая
- Нікога не любіць
- І шлюб не гуляе.
- 2005
Война
- Война – это лютое горе,
- Война – воплощение зла,
- Война – это слёзное море,
- Над которым бушует гроза.
- Все войны, политые кровью
- Прошли, но остались следы —
- Могилы солдат, в изголовье
- У каждой могилы – цветы.
- И те, кто живёт ещё с нами,
- И в памяти ясно хранят
- Те ужасы тяжких страданий,
- Где бомбы и пули свистят,
- Те люди – не просто солдаты,
- Войны не боялись они,
- Они воевали охотно когда-то:
- Их подвиги так велики!
- И я преклоняюсь пред ними,
- Они защитили всех нас,
- И мир на Земле сохранили,
- Прошу преклониться и вас!
- 2005
Ветераны
- Ветераны – великие люди,
- Воевали они неспроста,
- Никогда мы про них не забудем,
- Никогда не закроем глаза.
- Приближается праздник Победы,
- Всех поздравить я Вас очень рад…
- Воевали за нас наши деды,
- Но теперь для них будет парад.
- И они заслужили всё это,
- Ведь они победили фашизм,
- И все люди знают, как где-то
- Проявился весь их героизм!
- Хоть уже и давно воевали,
- Но их подвиги нам не забыть,
- Хоть уже и стары те медали,
- Всё равно их мы будем ценить!
Победа
- Великая наша Победа
- Пришла к нам девятого мая,
- Пред ней отступили все беды,
- Настала минута молчанья.
- Это честь всем, кто отдал за нас
- Свои жизни, и счастье, и радость.
- Так давайте же, пробил сей час
- Объявлять всем им благодарность!
- Великая наша Победа —
- Этот праздник для нас бесценный,
- Это радость отцов наших, дедов,
- И салют в честь них будет победный!
- Победа была непростой:
- Победа была над фашизмом.
- И кто победил – тот герой,
- Тот герой, кто защитник Отчизны!
Блудны сын
(прытча)
- Жыў чалавек у вялікім палацы,
- Жыў ён, не ведаў ніякага зла,
- Жыў чалавек і быў заняты ў працы,
- Жылі два сына – усплачэнні дабра.
- Жылі яны, побач бацька трудзіўся,
- Жылі яны, але час наставаў.
- Адзін сын ад бацькі ўжо аддзяліўся
- І спадчыну ўсю ён з сабою забраў.
- Ён прыняў неразумна рашэнне,
- Лепш працаваць да кагосьці б пайшоў,
- Але траціў ён грошы, і раптам у кішэні
- Ён нічаго ў сябе не знайшоў.
- І давялося яму працаваць
- Самаю чорнаю працай:
- У багача свіней даглядаць,
- Крошкамі ласавацца…
- І пайшоў сын да бацькі дадому,
- Але ўжо не як сын, а слуга,
- Што далей было б – вядома,
- Але бацька прасціў яго, да!
- Гэты сумны ўрок засвойце,
- Бо адрокшысь ад бацькі ці маці,
- Вы праклён на сябе вазьмёце.
- Гэты сумны ўрок успамінайце!
Мир
- Пусть мир торжествует на нашей планете,
- Войны пусть не будет во веки веков!
- Пускай же помирятся все наши дети,
- Дети народов – единая кровь!
- Пусть мир торжествует на нашей планете,
- Война, да отступит навеки она!
- И мы показали в великой Победе,
- Что эта война была тяжела!
- Пусть мир торжествует на нашей планете,
- И все, кто захочет ещё воевать,
- Пускай они будут, будут в ответе,
- Если всё, что случилось, повторится опять!
Орлёнок
- «Орлёнку» – сорок пять,
- Но он ещё живёт,
- И отдыхаем мы опять,
- И вновь, из года в год
- Мы приезжаем в лагерь наш,
- Встречает он гостей,
- Уж воспитатель нас зовёт
- И открывает дверь.
- И вот уж смена началась,
- Рисуют все газету,
- И сочиняем мы девиз,
- И песню, и речёвку эту.
- И всё у нас идёт на лад,
- Мы все хотим дружить,
- А самый классный – наш отряд —
- С надеждой будет жить.
- И это все запомнят,
- Какие тут друзья:
- В «Орлёнке» можно вспомнить,
- Соскучиться нельзя.
- Лучше лагеря нет, чем «Орлёнок»,
- И порой это все говорят:
- «Уезжать не хотим из «Орлёнка»,
- Здесь весёлый живёт наш отряд,
- Здесь и танцы, и фильмы, и песни,
- Здесь играем мы целый день,
- Так скажем всем лагерем вместе:
- «Веселиться нам никогда не лень!»
- Но любому веселью есть время,
- Уезжать опять нам пора,
- Закрывают за нами двери,
- Мы идём к воротам со двора.
- Прощай, «Орлёнок», прощай, мой лагерь!
- Мы тебя будем помнить всегда!
- Не забыть, как окончилась смена,
- С нами в сердце пройдёшь сквозь года!
Радзіма
- Люблю я родныя мясціны,
- Люблю я раннюю зару,
- Люблю я познія часіны,
- Цябе, Радзіма, я люблю.
- Мне не забыць цябе ніколі,
- Бо застанецца ўспамін
- Аб родным краі, наваколлі,
- Якога я – сапраўдны сын.
- Вельмі люблю цябе, Радзіма,
- Так падабаешся мне ты.
- Аб родным краі ўспаміны —
- Той прыгажосці, дабрыні.
- Люблю цябе, мой родны край,
- Люблю цябе ў сэрцы шчыра.
- Ты для мяне – цудоўны рай!
- Ты для мяне – Мая Радзіма!
Реквием по Брестской крепости
- Брестская крепость – Герой,
- Брестская крепость держалась,
- И, не сдаваясь перед войной,
- Брестская крепость сражалась.
- Шла уже третья неделя,
- Но не могли они взять,
- Немцев там были потери,
- Наши, да что уж считать!
- Так и не взяли они у нас Бреста,
- Твёрдо держался там наш гарнизон,
- Мы будем помнить, помнить то место,
- Где отбивал нападение он.
- Наши враги поражаемы духом,
- Храбростью, стойкостью наших солдат:
- «Русские смело стоят, но над Бугом
- Будет немецкий военный парад!»
- Но не дождались они того дня,
- Умерла крепость, и с ней все Герои.
- Стены той крепости гордо хранят
- Всё то забытое, нам лишь родное.
Господи, спаси и сохрани!
- Господи, спаси и сохрани!
- Душу наведи на путь спасенья,
- Грешного меня Ты вразуми,
- Окаянному дай утешенье!
- Пошли нам утешение Твоё,
- Всех страстей врачевание – скорбящим,
- Яви нам всем спасение, а всё
- Мирское опали огнём горящим.
- Господи, пошли нам разуменье,
- Чтоб грешить мы больше перестали.
- Верим мы в Господне Воскресенье,
- В свои души Господа приняли.
- Молимся мы с тихою надеждой:
- «Господи, прими нас в Своё Царство!»
- Господа зовём, но, как и прежде,
- Затаили мы в сердцах коварство.
- Наши души, сотрясаемы грехами,
- Стонут, просят помощи у Бога,
- Если б мы были разумны сами,
- Мы б уже стояли у Порога…
- У Порога райского, где тьма
- Не имеет места над землёю,
- Там не может быть и сатана,
- Всем нам враг, которого покои
- В огненной геенне, где мученья,
- Страсть и вопли, горе без конца,
- Там не будет никому спасенья,
- Не гневите ж Господа Отца!
- Он, по милости Своей Бескрайней
- Путь спасения нам грешным дал,
- Мы же должны дать благодеянья
- Всем хотящим, ведь наш час настал.
- Господи, помилуй Ты нас грешных,
- Мы же прогневлять не престаём,
- Господи, в раскаянье сердечном
- К Тебе в руки души предаём!
- Ты очисти их от всех скорбей,
- Всех мирских переживаний наших,
- Мы же все – ничтожнее зверей,
- Хоть об этом никому не скажем.
Мать партизана
(мини-поэма)
1
- Грустно-прохладное утро,
- Осень стоит на дворе.
- Вдумалась тихо и мудро
- Мать, что в осенней листве
- Видела прелесть всю осени,
- Яркого солнца закат,
- Все те деревья, что сбросили
- Лета сжелтевший наряд.
- Думала, видела, слышала…
- Как сын её повзрослел,
- Школу окончил и вышел,
- Но, до войны не успел
- Не успел он продолжить учиться,
- Как уже началась война,
- Не успел он с родными проститься,
- Он ушёл, и уже навсегда.
2
- Мать постигло великое горе.
- И она, побеждая печаль,
- Вдруг поникла в глубокое море,
- Море мыслей, ведь сына ей жаль!
- Что случится, коль он не вернётся?
- Как же будет сынок воевать?
- Вот опять и опять ей взгрустнётся.
- В руки старые надобно брать
- Всю заботу о доме – одной;
- Но не в этом теряется мать,
- И печаль с пожелтевшей листвой
- Опадает опять и опять.
- И тоску навевает ей ветер,
- И холодная грусть наступает.
- Что же делать одной в этом свете?
- Хоть об этом она и не знает.
3
- Сын же её с малым войском
- В лес ушёл, стал партизаном.
- Он обладал одним свойством:
- Смелый был, храбрый он парень.
- В бой не боялся идти он один,
- Сам подрывал паровозы,
- Скрывался от немцев с тревогою сын,
- Скрывая в душе своей слёзы.
- Тревожился он за родную свою,
- За маму, что где-то тоскует;
- В прощанье не смог он сказать «Я люблю»,
- Не смог подарить поцелуя.
- Но дерзость его причинила ей вред.
- Теперь она плачет, тоскует, рыдает.
- Но сыном давно не отданный обет
- Теперь уж никто не исправит.
4
- Последняя битва бушует.
- Сын ранен смертельно, и вот
- К нему подбегает друг Шурик
- И просит вернуться в свой взвод.
- Солдат говорит: «Не хочу я.
- Ведь я не последний трус.
- Для матери жизнь берегу я,
- Хоть жизни нелёгкий груз.
- Мой друг, коль ты будешь у нас,
- Скажи моей маме два слова —
- Не длинный сей будет рассказ.
- Ох, боль моя, снова и снова!» —
- «Я слушать тебя был бы рад,
- И сделаю всё, как ты скажешь» —
- «Иди, возвращайся назад,
- Я умру, ведь судьбе не прикажешь».
5
- «Передай моей маме, что я
- Умер здесь, защищая её.
- И простит моя мама меня
- За былое дерзновенье моё».
- И, сказав таковые слова,
- Умер сын, похоронен был другом.
- Тот же выполнил всё и тогда
- Передал слова маме, с испугом:
- «Сын твой… умер, мужайся, мать!
- Ты не можешь чего-то исправить».
- Мать же начала горько рыдать.
- Но с судьбой всё равно ей не сладить!
- И казалась она всем несчастной,
- Но, на самом деле, так и было,
- Мать была печальной и прекрасной…
- Тяжко потерять родного сына!
6
- Долго слёзы на могиле лила,
- Не могла она смириться с этим.
- Тяжко потерять родного сына!
- Тяжко осознать, что твои дети
- Погибают на войне от рук,
- Рук, что мир почти весь сокрушили.
- Гибнут от нечеловечных мук.
- Разве они это заслужили?
- Да увековечит память их,
- Тех героев, что когда-то пали.
- Слава им! Ведь слёз поток утих!
- Слава им! Мы все победы ждали!
- Мамы же героев тех страдали:
- Не восполнить им того, что было!
- Сыновья – героями восстали
- Из огня и вражеского тыла!
7
- Слава матери того героя!
- Ведь она его так воспитала.
- Не нести последнего ей боя,
- Но её заслуги в том немало:
- С ранних лет она его учила
- Родину любить и защищать.
- И сама она её любила, —
- Сыну всё рассказывала мать.
- Наконец сын вырос патриотом,
- Не боялся ничего и никого,
- Он любил и Родину, и роту,
- С ней повоевал он хорошо!
- Горестно об этом повествуя,
- Я хочу закончить сей рассказ.
- Память их надолго сберегу я,
- Чтоб когда-то вспомнить ещё раз!
Человек и Земля
- Мир нам дан уже многие годы,
- Но задуматься мы не смогли,
- Не смогли уберечь от невзгоды
- Всей планеты нашей – Земли!
- Говорим мы, что надобно всем
- Сохранять экологию мира…
- Видим же лишь завесу проблем,
- Но все знают, что надобно было
- Сохранять мир ещё от начала,
- Сохранять мир таким, как он был.
- Люди, слыша об этом, бывало,
- Не хотят говорить, как и мы.
- Человек, ты подумай над этим,
- И оставь на минуту заботы,
- Не вреди ты себе и планете,
- Будь же лучше – живи и работай!
Восень
(трыялет)
- На дварэ ўжо восень
- Зноў прыйшла сцюдзёна.
- Вецер лісце зносіць,
- На дварэ ўжо восень…
- Стары клён галосіць —
- Вецер дзьме шалёна.
- На дварэ ўжо восень
- Зноў прыйшла сцюдзёна.
- 2005
Напутствие
- Будь милосерд – и этим ты спасёшься,
- Будь совершен, как Совершен Творец.
- Молись Ему – и этим вознесёшься,
- Познаешь радость всех Его чудес!
- Чужому не завидуй, ты ведь знаешь,
- Что грех в душе проявится твоей,
- И ты не думай – Бога не обманешь!
- Покайся же Ему ты поскорей.
- У Господа Отца проси прощенья,
- Чтобы очистил душу Он твою,
- И чтобы дал Господь долготерпенья.
- Его, Творца, за всё благодарю!
- И Троице Святой Единородной
- Хвалу и благодарность воздавай,
- Учись ты жить всегда благоугодно,
- И свой пример ты людям подавай.
- Хранит тебя Святая Благодать
- Отца, и Сына, и Святого Духа!
- Не бойся ты Всему Тому внимать,
- Что глаз не видит и не слышит ухо.
Христос Воскрес!
- Христос Воскрес – отверзлись небеса,
- Христос Воскрес на радость всех людей,
- Христос Воскрес по милости Отца —
- Он возлюбил нас, как Своих детей!
- И все грехи людские на Себя
- Он взял, спасение давая.
- Он умер на кресте, всех нас любя,
- Он умер на кресте, Неумираем!
- Но ради нас на третий день Воскрес,
- Воскрес Христос по милости Отца!
- Воскрес Христос – се чудо из чудес,
- Воскрес Христос на радость небесам!
Падарожжа
- Зноў у дарозе, едзем мы кудысьці,
- За акном лясы, палі і рэкі,
- Дрэвы голыя, апала лісце,
- Снегам агарнуліся палеткі.
- Зноў зямля мільгае за акном,
- Зноў кудысьці лёс мяне закінуў,
- Думаецца толькі пра адно:
- Што цяпер нашчадкам я пакіну?
- Што магу пакінуць я цяпер?
- Павучэнне цяжкае, не болей,
- Гэты ціхі, сумны мой намер
- Залятае ў думкі лепшай долі.
- Зноў зямля бяляваю чаргой
- Бачыцца наперадзе яскрава,
- Сэрца закранае непакой:
- Застанецца ль усё гэта таксама?
Новы Год
- Хай у Новы Год Вам будзе добра,
- З надзеяй горыч прападзе,
- І гэтак радасна, узнёсла
- Да Вас наступны год ідзе.
- Хай Новы Год будзе шчаслівы,
- І прынясе ўсім хараство,
- Хай у гэтым свеце мітуслівым
- Усім становіцца цяпло.
- Хай дрэнна нікаму не будзе,
- Хай расквітнее прыгажосць!
- Вы не рабіце шкоду, людзі,
- Хай у сэрцы будзе весялосць!
- 2005
Что же будет потом?
- Что же будет у нас,
- В этом мире опасном?
- Ведь и в нынешний час
- В мире зреет ненастье.
- Как же будем мы жить
- Среди падшего мира?
- Что же будем любить,
- Как же будем мы живы?
- Суд над миром грядёт,
- И утешатся люди,
- К нам Спаситель придёт,
- С Ним знать горя не будем.
- С Ним великое счастье,
- С Ним не будет скорбей,
- С Ним не будет ненастья
- В мире грешных огней.
- С Ним мы жить будем вечно,
- Восхвалять вечно будем,
- Будет радость сердечной,
- Будут рады все люди!
- 2005
Спасибо за всё
- Спасибо за всё, что Ты сделал для нас,
- Спасибо за мир, что нам дал.
- Спасибо, Господь, что в сей радостный час
- Спасителя в мир к нам послал.
- Спасибо, Господь, за Твои исцеленья,
- Что в души Ты каждому внёс.
- Спасибо, Господь, Твоя милость, терпенье
- Избавит от муки и слёз.
- Спасибо за всё, что Ты сделал для нас,
- Спасибо за всё, что нам дал.
- Спасибо, Господь, что Ты в горестный час
- За грешный наш мир пострадал!
Татьянин день
- Пусть этот день немного мрачен,
- Пусть снег кружится и парит,
- Татьянин день, как он прекрасен!
- Как птица вешняя, летит!
- И хоть погода Вам не в радость,
- И стужа, вьюга за окном,
- Пускай Вам день сей будет в сладость,
- И мысли будут об одном!
- 2006
Таццянін дзень
- У Таццянін дзень хай будзе шчасце,
- Хай будзе ў сэрцы аганёк,
- А ўсе турботы і напасці
- Прайдуць хутчэй, хоць на дзянёк.
- Хай будзе радаснаю мова,
- Якая гаварыць за нас,
- Хай у сэрцы застануцца словы,
- Якімі мы віншуем Вас!
- 2006
Глаза души
- Глаза души – молитва наша,
- Ей созерцаем небеса,
- Молитвой грешный мир украшен,
- Молитвой сходят чудеса.
- Молитва – чудный дар от Бога,
- Её от сердца принесём,
- И просим Господа о многом,
- И не жалеем ни о чём.
- Молитвы чудные мгновенья
- Мы не забудем никогда.
- И в ней имеем мы терпенье,
- И в ней святая красота!
- 2006
Родны край
(балада)
1
- Мне спадабаўся Родны край,
- Яго заветныя матывы;
- Квітнее, як вясновы гай
- У асяроддзі мітуслівым.
- Яго сапраўдна прыгажосць,
- Як птушак спеў і шолах лісця.
- Жадаю, вам каб давялось
- Знайсці ў свеце гэтым выйсце,
- Каб заглянулі ў твар прыроды,
- І каб спазналі прыгажосць,
- Каб усе жыццёвыя прыгоды
- Прынеслі толькі весялосць.
2
- Радзіма наша, не крыўдуй,
- Што не сказаў табе адразу:
- Радзіма, я цябе люблю! —
- Няма ляпшэй, чым гэты, сказу.
- Жывеш ты больш, чым гэты век,
- Таму, калі мяне не будзе,
- Жадаў бы я, каб чалавек,
- Каб усё насельніцтва, усе людзі
- Збярэч маглі вось гэты скарб, —
- Я гэтым скарбам называю
- Радзімы родны мне абшар,
- І ў думках к ёй я прылятаю.
3
- Люблю старонку родную,
- У ёй шмат песень залатых,
- А з іх люблю я кожную,
- Бо столькі цудаў ёсць у іх.
- Вясною песенькі сваі,
- І іх пяе расталы снег,
- З зімы счарнелыя палі
- І пурпурны рассвет.
- І птушкі вешнія пяюць,
- Пяюць, каб не было зімы,
- І людзі радасней жывуць,
- Іх песенька – прыход вясны.
4
- Вось лісце выпусцілі дрэвы
- І заквялі сады,
- Вясны прыгожыя напевы
- Прынеслі ўсе сюды.
- Вось лета, спёка надышлі,
- І ўсё расце, і ўсё спявае.
- Вось грозы свежасць прыняслі,
- І хмарачкі ляцяць і ззяюць.
- Мой Родны край у гэту пору
- Такі прыгожы, як ніколі,
- З ім прыгажосць і думкі ўгору
- Ляцяць, смяюцца мімаволі.
5
- Але і лета не бясконца,
- Жаўцее ўсё наўкол,
- Хаваецца ў хмаркі сонца,
- Ляціць і жоўты ліст на дол.
- І неба плача аб мінулым,
- Усё захавалася ў хмары,
- А сэрца засталося чулым
- І да зямлі радной абшараў.
- Мая Радзіма дарагая,
- Ты ў сэрцы будзеш назаўжды,
- І да цябе я прылятаю,
- Каб у душы не мець нужды.
Поле
- Поле маё, поле роднае!
- Усе думкі пра долю тваю,
- Ты з прыродаю ўвек згоднае,
- Ты заглядваеш у душу маю.
- Каласы твае золатам ззяюць,
- Чуцен шолах у ветраны час,
- І па ветры яны так зайграюць,
- Што нябачна ніводнага з нас.
- Ты ўзімку бясконца збялелае,
- І края твае мне не відаць,
- Над табою, як плямачка шэрая,
- Птушкі ў вырай усе разам ляцяць.
Маці
- Кахаю цябе, мая маці радная.
- І з ранку, і ўдзень ты са мной,
- У сэрцы ты ёсць, і навек, дарагая,
- Я помню заўжды, што я твой!
- Кахаю цябе, мая маці радная,
- Ты ў думках заўсёды маіх.
- Ляцяць усе думкі ад краю да краю,
- Пра маці – найлепшая з іх.
- Радную маю я ўвек не забуду,
- І ласку, і шчырасць яе,
- І смех яе, радасць увек помніць буду,
- І шчасце, адданае мне.
- 2006
Чудный лик
- Мне не забыть тот чудный лик
- Спасителя Христа.
- Казалось, хоть взглянул на миг,
- Отверзлись небеса.
- Спаситель в душу мне глядит
- И тихо, неспеша,
- Моей душе Он говорит
- О тяжести греха.
- Как этот грешный мир Он спас,
- Как много пострадал,
- И как спасение для нас
- Он в этот мир послал.
- Мне не забыть тот чудный лик
- Спасителя Христа,
- И хоть взглянул я лишь на миг,
- Увидел небеса.
- 2006
Вдали от Родины
- Вдали от Родины моей
- Весну я вспоминаю:
- И как журчал, бежал ручей,
- Как снег весенний таял.
- Вдали от Родины моей
- Я лето вспоминаю:
- Как напевал мне соловей,
- И жаворонок в мае.
- Вдали от Родины моей
- Я вспоминаю осень.
- О, сколько ливней и дождей
- Она всегда приносит!
- Вдали от Родины моей
- Я зиму вспоминаю:
- Когда пурга, когда метель
- Дорожку заметает.
- И как бы ни был мрачен час:
- Пусть снег идёт, и пусть метель,
- Не будет лучше, чем у нас
- Вдали от Родины моей!
- 2006
Раніца
- Цудоўная раніца ўжо надышла,
- Паднялася сонца на ўсходзе,
- Як хораша жыць і сябе адчуваць
- Свабодным, як птушка ў палёце!
- І чыстым паветрам заўсёды дышаць,
- І марыць аб чым-небудзь лепшым…
- І хочацца жыць і сябе адчуваць
- У раніцы гэтай навечна.
- Як сладка запеў салавей ля мяне,
- Пачаў ён усіх птушак будзіць.
- Яго спеў – сапраўдная ода вясне,
- Якая за ўсіх гаварыць.
- Вось іншыя птушкі спяваць пачалі,
- І стаў хор птушылы вялікі.
- Шмат песень і гукаў яны завялі —
- Не хопіць ніякай разлікі!
- Цудоўная раніца ціха прайшла,
- Паднялася сонца над намі,
- Як хораша жыць і сябе адчуваць
- Свабодным, як грыф над гарамі!
Крест Христов
- О, Господи! Настолько Ты Велик!
- Настолько велики Твои Страданья!
- В тот страшный час и тот ужасный миг
- Нёс на Кресте Ты тяжкое призванье!
- Святое древо увидав во тьме,
- Все грешники, прозрев, стремятся в Вечность.
- И ангелы поют хвалу Тебе,
- Невольно позабыв свою беспечность.
- О, Господи! Настолько Ты Красив!
- Настолько Ты Величествен и Кроток,
- Что грешных нас всем сердцем возлюбив,
- Терпел насмешки и удары плёток.
- О, Господи! Премудрости Твоей
- Нет равных в небесах и на земле.
- И Ты сияешь ярче всех огней,
- И в мире нет подобного Тебе!
- 2006
За жизнь!
- В минуту горестного гнёта
- Ты к одному всегда стремись,
- Когда вокруг теснят заботы,
- Одно всегда тверди: «За жизнь!»,
- Ведь человек для счастья создан,
- Как птица для полёта ввысь.
- Живи, весь мир ещё не познан!
- Живи и к радости стремись!
- 2006
Трагедия народа
(баллада)
1
- Видишь в поле ручей?
- Он журчит круглый год.
- Это – слёзы людей,
- Это плачет народ.
- Эти слёзы народа
- О своих сыновьях.
- Хоть прошли уже годы,
- Смерть их в наших сердцах.
- Каждый третий погиб,
- Защищая всех нас.
- Будет память о них
- В наш сегодняшний час.
- Будем помнить сердечно,
- Как сражались они.
- Будут в памяти вечно
- Те кровавые дни.
2
- Видишь, там над рекой
- Поднимается дым.
- Он – свидетель немой,
- Он – свидетель один.
- Это дым от костров,
- Что сжигали людей,
- Это дым от костров,
- Что пылали везде.
- Так сгорали повсюду
- Сотни, тысячи хат.
- Не вернуться тем людям
- К нам из пепла назад.
- А ведь кто-то мечтал,
- И любил, и творил…
- Схоронилось всё там —
- В пепле братских могил.
3
- Не забудет народ
- Тех ужасных времён,
- Не забудет он гнёт,
- Тени вражьих знамён,
- Не забудет он смерть
- Своих лучших сынов,
- Не забудет потерь
- И потерянных снов.
- Не забыть нам всего,
- Что случилось тогда.
- Пусть не будет того
- На Земле никогда.
- Пусть никто не узнает,
- Что такое война.
- Пусть никто не страдает
- На Земле никогда!
- 2006
Беларускі народ
(санет)
- На магутных плячах
- Ты выносіў нядолю.
- Шмат чаго ты адолеў
- У варожых вачах.
- Колькі поту ты ліў,
- Працаваў і цярпеў,
- Моц вялікую меў,
- Усе няўдачы знасіў.
- Ты сягоння жывеш,
- І ніяк не памрэш,
- І працуеш ты з новаю сілай.
- Запаведаў ты нам,
- Тваім лепшым сынам,
- Бараніць і адстойваць Радзіму.
Шануйце Радзіму!
- Шануйце вы сваю Радзіму,
- Яна прайшла цераз вайну,
- І ту крывавую часіну…
- Шануйце вы сваю страну.
- Шануйце подзвігаў тых памяць,
- І пранясіце праз гады,
- Каб засталося, чым загладзіць
- Вайны крывавыя сляды.
- Шануйце радасць Перамогі —
- Яна надзею надае,
- Яна вядзе ў канец дарогі —
- Канец бязлітаснай вайне.
- Шануйце той народ працоўны,
- Які жуду адолець змог.
- І не шукайце яму роўных,
- Бо лёсу тога – не дай Бог.
- Шануйце спадчыну бацькоў,
- Той скарб вялікі, неацэнны,
- Бо за яго пралілі кроў —
- Вялікую аддалі цэну!
- 2006
Не падайте духом
- Не падайте духом,
- И не соблазняйтесь,
- Надейтесь и верьте,
- Любите и кайтесь!
- И к Богу душою
- Стремитесь всегда,
- Ведь Божья Любовь
- Как живая вода.
- Всю душу омоет
- Она от грехов,
- И сердцу откроется
- Божья Любовь,
- Весь замысел чудный
- О жизни людей.
- Покайтесь вы Богу,
- Покайтесь скорей!
- И сбросьте ярмо
- Из грехов и сует,
- Ведь стоить оно
- Может тысячи бед!
- Забудьте на время
- Все ссоры и страсти,
- Молитесь вы Богу —
- И будет вам счастье!
- 2006
Мама
(сонет)
- Родная мама! Для меня
- Всегда близка ты, дорога.
- Со мной ты с первого же дня
- Всегда заботлива, мила.
- Твоя любовь, как чистый снег,
- Вдруг заискрится предо мной.
- Глаза, как пурпурный рассвет,
- Вдруг озарятся тишиной.
- И вспомним всё, что раньше было,
- Как для меня ты подарила
- Весь свет и радость этих дней.
- О, ты, родная моя кровь,
- Дала ты мне свою любовь —
- Заботу о душе моей.
- 2006
Беларусь – мая Радзіма
(санет)
- Беларусь, мая Радзіма,
- Ты заўсёды для мяне —
- Маці родная для сына,
- Век жыві і век квітней.
- Не забуду я ніколі,
- Як расказвала ты казку,
- Майму сэрцу, маёй волі
- З цеплынёй дарыла ласку.
- Век я буду чуць табе
- Ў кожным лісціку на ветры,
- І ў асенняй той журбе.
- Век я буду вельмі рад,
- Тваім шчасцем абагрэты
- Ў зімовы снегапад.
- 2006
Осень
(сонет)
- Листьями жёлтыми
- Осень летит,
- Тучи свинцовые
- В небе кружит…
- Каплями мелкими
- Осень рыдает,
- Мыслями редкими
- Грусть навевает.
- Ветер бросает
- Листья под ноги —
- Лес раздевает.
- Дерево плачет,
- Стоит у дороги,
- Плачет-рыдает!..
- 2006
My friend
- I have a friend,
- His name is Mike,
- He understands me
- And I it like.
- 2006
Беларуская мова
- Праз гады, праз вякі
- Ты прайшла, мая мова,
- Не крануты нікім
- Нашы родныя словы.
- І сусветныя войны,
- І фашысцкія кулі
- Нашу родную мову
- Аніяк не кранулі.
- Яна льецца ў вяках
- Тою чыстай крыніцай,
- І ў блакіце нябёс
- Яна ззяе зарніцай.
- Голас продкаў нясе
- Нам і нашым патомкам,
- І ў самотнай красе
- Адчуваецца звонка.
- Жалем восені чутна
- Наша родная мова,
- Нейкім спевам пакутным
- Адгукаюцца словы.
- Безліч гукаў тваіх
- Мне ў сэрца запала…
- Я душою прыціх,
- Быццам слоў не хапала.
- І хачу я, каб вы
- Ўсе разам адчулі
- Гукі слоў тых жывых
- Нашай мовы-матулі!
- 2006
Беражыце спадчыну
- Беражыце спадчыну бацькоў,
- Бо для нас яе няма цаны,
- За яе пралілі кроў сыны
- Без усякіх там дарэмных слоў.
- Беражыце спадчыну, бо ўраз
- Знікнуць яна можа, і тады
- Не пазбегнуць нам такой бяды —
- Строгі прыгавор выносіць час.
- Беражыце спадчыну для ўсіх,
- Бо яна – адзінае, што ёсць.
- Праз яе мы бачым прыгажосць,
- Роднай мовы казачны разліў.
- Беражыце спадчыны сляды,
- Бо яны нам ісціну нясуць,
- Увесь народ і нацыю вядуць.
- Беражыце спадчыну заўжды!
- 2006
Патрыятызм
- Хто патрыёт сваёй Радзімы,
- Хто сэрцам чуе яе плынь,
- Той Беларусь сваю не кіне,
- Хоць застанецца ён адзін.
- І праз гады сваёй няволі
- Паўстала з пеплу старана,
- І хай не прыйдзецца ніколі
- Чуць слова страшнае «вайна».
- Няхай патомкам будзе воля,
- Хай Беларусь увек жыве,
- І хай не прыйдзецца ніколі
- Сынам быць нашым у журбе.
- І хай не прыйдзецца ніколі
- Нам на кагосьці працаваць,
- І каб заўсёды з лепшай доляй
- Сваю Радзіму ўсхваляць.
- І як бы там не павялося,
- Заўсёды памятаць аб ёй,
- І мець на ўвазе – мы не госці,
- І быць з Радзімаю сваёй!
- 2006
Сяброўства
- Той сябар лепшы, хто не хлусіць,
- Хто мае чэсць быць сябрам вашым,
- А хто падманвае ці, мусіць,
- Пярэчыць вам, той сябар страшны.
- Але сяброўства для мяне —
- Ёсць паважанне між людзей.
- Сягоння гэта толькі ў сне,
- Але не так было раней —
- Сябры старыя неразлучны,
- Стаяць адзін за аднаго,
- Дэвіз у іх адзіны гучны —
- Надзея, вера і любоў.
- І хоць сяброў такіх нямнога,
- У бядзе амаль не знойдзеш іх,
- Заўсёды думай пра старога,
- Бо новага не знойдзеш ты.
Надзея, вера і любоў
- Пачуцці розныя ў людзей,
- Аднак ніколі не знікаюць
- Надзея, вера і любоў —
- Яны натуры акрыляюць.
- Надзея мары ўсе гартуе,
- Вядзе да лепшага настрою,
- І думкі людзям прапануе,
- Каб не здаваліся без бою.
- І каб заўжды была надзея,
- У душы была б заўжды вясна,
- Яна б агнём гарэла ў цемры,
- Народы б за сабой вяла.
- А вера, што бы ні было,
- Ніколі сэрца не кідае,
- І не пакіне аднаго,
- Заўсёды памяць астаўляе.
- Яна таксама, як надзея
- Народы за сабой вядзе,
- І пешчыць цеплынёю сэрцы,
- Каб чулі пра яе ўсе!
- Любоў растаплівае сэрцы,
- Усяляе ў думкі хараство,
- Няма ў свеце гэтым месца,
- Дзе б не сустрэлася любоў.
- Любоў да родных свет трымае,
- І шмат чаго любоў дае:
- Яна ўсе душы суцяшае
- Ў крыўдзе лютай, у журбе.
- І шмат пачуццяў розных ёсць,
- Аднак галоўныя адны —
- Надзея, вера і любоў,
- Пачуцці – крыллі для душы!
- 2007
Навальніца
- Застала ў полі навальніца.
- Дык што рабіць? Куды бяжаць?
- Адразу трэба клапаціцца,
- Калі ў поле йдзеш гуляць.
- Як тут маланка заблішчыць,
- Як хмара градам сыпане…
- Куды ж ты хочаш уцячы?
- Бяжаць далёка ў полі мне.
- Але падняўся вецярок,
- І хмары хутка разагнаў.
- Я доўга памятаў, як раз
- Ад навальніцы ўцякаў.
- 2007
Адно натхненне
- Адно натхненне мне – Радзіма.
- Я з ёю ў сэрцы праз гады
- Іду да матчынай хаціны,
- Дзе правадзіў свае часы.
- І бачыў я, як сонца ўранні
- Свяціла промнямі ў акно,
- Як урачыста на світанні
- Мне грэла душу ўсю яно.
- І бачыў я, як лес улетку
- Сваёй ліствою красаваў,
- І як зімою ўсе палеткі
- Снег завірухай апранаў.
- І бачыў я, як птушкі, рыбы,
- І ўсё, што жыва на Зямлі,
- Дзе нарадзіліся і жылі,
- Другога месца не знайшлі.
- Вось так і людзі: нарадзяцца,
- І дзе маленства правядуць,
- Да тога месца маюць ласку,
- З ім у сэрцы праз жыццё ідуць.
- 2007
Апошні снег
- Яшчэ ляжыць апошні снег,
- Але чуваць ужо вясну,
- І сонца грэе белы свет,
- І праганяе прэч зіму.
- На дрэвах почкі набухаюць,
- І птушкі радасна пяюць,
- Вясну ўсе людзі сустракаюць,
- І з ёю радасней жывуць.
- Вясна прыроду апранае,
- І ручаём сваім звініць,
- А лес і поле, – усё губляе
- Зімы збялелыя снягі.
- Яшчэ ляжыць апошні снег,
- А сонца грэе ўжо зямлю,
- Вясна прыходзіць – чуйце ўсе,
- Вясна, прыходзь, цябе люблю!
- 2007
Блакітнае неба
- Прыгожае неба ўлетку!
- Празрыстае, сіняе, чыстае!
- Пад ім заквітнеюць палеткі
- Радочкамі кветак агністымі.
- На небе аблокі прыгожыя
- Плывуць, нібы хвалі, удалеч.
- І думкі ідуць спадарожныя,
- Каб неба такім захавалась.
- Каб нашы сыны, нашы ўнукі
- Пабачылі неба блакітным,
- Каб вой самалётаў не чулі,
- А неба каб бачылі чыстым.
- Каб нашы патомкі не чулі
- Той гул кананады і жах,
- І стрэльбы, варожыя кулі,
- І страшных пажараў размах.
- А толькі каб чулі патомкі
- Спяванне драздоў, салаў’ёў,
- Каб бачылі неба бясконцым,
- А ў ім – нашых родных буслоў.
- 2007
Заклік
- Даўно лі тыя лозунгі прынялі:
- «Ад цемры ды ад гора да шчасця і святла»?
- Забылі іх, ці мо не ўспаміналі?
- Аднак амаль нідзе няма святла.
- Даўно лі мы крывёй сваёй кляліся,
- Што Бацькаўшчыну мы не прададзім,
- Не так даўно ад Маці адракліся —
- А Маці – ад Радзімы, ад зямлі!
- Даўно лі мы часіны ўспаміналі,
- Як лютая вайна касіла нас,
- І лілі слёзы, і не абміналі
- Герояў тых, што баранілі нас?
- Але цяпер змяніліся настроі,
- І хутка мы не будзем успамінаць
- Усіх, хто ваяваў, усіх герояў,
- Якіх мы ўжо не будзем адчуваць…
- Адумайцеся, людзі, як жа гэтак,
- Ці мы не любім нашу старану,
- Ці мы не хочам бачыць нашых дзетак
- У мірную часіну, нге ў вайну?
- Чаму ж забылі мы падзеі тыя,
- Што прад вачамі многія гады
- Стаялі, быццам вобразы жывыя,
- А засталіся, нават, толькі сны.
- Адумайцеся, людзі, як жа гэтак,
- Ці мы не грамадзяне, не сыны,
- Чаму ж мы забываем той палетак,
- Той рэчцы шум і ціхі гул лясны?
- Чаму ж мы забываем тыя бітвы,
- Якія тут праходзілі за нас,
- Чаму не марым і не клапацімся,
- Каб гэта ўсё не паўтарыць праз час?
- Адумайцеся вы, пакуль не позна,
- Пакуль яшчэ ў вас хапае сіл,
- Падумайце аб гэтым вы сур’ёзна,
- І зберажыце для дзяцей сваіх.
- 2007
Сонца
(трыялет)
- Прыгожа свеціць сонца,
- Растаў апошні снег,
- А радасці бясконца…
- Прыгожа свеціць сонца.
- Заглядвае ў аконца,
- І песціць белы свет,
- \Прыгожа свеціць сонца,
- Растаў апошні снег.
- 2007
Каханне
(трыялет)
- Кранулі сэрца
- Кахання стрэлы
- І хутка б’ецца,
- Кранулі сэрца…
- Каханне льецца,
- І чутны спевы…
- Кранулі сэрца
- Кахання стрэлоы.
- 2007
Родимый край
(сонет)
- За что люблю родимый край?
- За то, что песнями богат,
- За то, что греет светлый май,
- На сердце раны не болят.
- За то люблю я Беларусь,
- Что я душою здесь родился.
- И этим очень я горжусь,
- Мне край родимый полюбился…
- И я желал бы, чтобы ты,
- О, Беларусь, о, край мой милый,
- Уж не видала бы войны…
- И чтобы в парках всех твоих
- Цвели, как никогда, красиво
- Цветы кудесницы-весны!
- 2007
Настаўнікі
- Дарагія настаўнікі нашы!
- Колькі ведаў вы нам аддалі,
- Колькі сілаў і мудрасці вашай
- Мы ў школе ад вас прынялі.
- І цяпер нас у коледжы вучаць,
- І цяпер нам навукі даюць,
- Нас цяпер да грамадства далучаць,
- Вельмі-вельмі я коледж люблю!
- А якія ўмовы для ўсіх
- Тут стварылі настаўнікі нашы!
- Тут і танцы, і песні адны,
- І для творчасці глеба тут наша!
- Тут раскроюцца таленты ў нас,
- І ўрокі, як сон, праплывуць,
- У цікавасці пройдзе тут час,
- Колькі ведаў яшчэ нам дадуць!
Я и вредные привычки
- Каждый знает о том,
- Что куренье вредно,
- Каждый знает всё то,
- Что приносит оно.
- Так зачем же курить?
- И здоровью вредить?
- Не понять мне того —
- Разве нужно оно?
- Алкоголь, никотин,
- Кокаин, героин…
- Для чего, для чего,
- Объясните, всё то?
- Чтобы мучить впустую
- Вечно душу свою…
- Вы одумайтесь, люди,
- К вам взываю-пою.
- 2007
Клятва первокурсника
- Клянусь старательно учиться,
- На благо колледжа трудиться!
- Я нашим колледжем горжусь,
- Его любить вовек клянусь!
- Клянусь любить я всё сильней,
- И уважать учителей!
- Я от зачётов не загнусь,
- Экзамен сдать любой клянусь!
- Клянусь, что долго не забуду,
- Что колледж свой я помнить буду,
- Уже я лучше потружусь
- На благо колледжа – клянусь!
- На первом курсе я влюблюсь,
- На третьем курсе я женюсь,
- А на четвёртом – разведусь,
- Но колледжу сейчас – клянусь!
- 2007
Человек
- Мне горько видеть, как бездушно
- Толпа речёт слова пустые,
- Как гибнет честь, как простодушно
- Проходят годы золотые…
- Чрез эти годы, как и прежде,
- Увижу старую картину,
- Оставлю сердце я в надежде,
- Хоть и уже наполовину…
- Кому-то хочется поплакать
- На свою серую судьбу…
- Кому-то горечи, утраты
- Разбег души не отдают…
- Кому-то хочется увидеть
- Эдема райские черты,
- А кто-то жаждет ненавидеть
- Свои ничтожные мечты…
- Кому-то хочется уйти,
- Покинуть грешный этот мир,
- А кто-то хочет обрести
- Спасение и вечный пир.
- Но те, кто душу угнетают,
- Им не найти покой себе,
- Они при жизни уж страдают,
- Проклятья шлют своей судьбе.
- О, человек, как можешь ты
- Так поступать, твоя душа
- Не для того, чтобы грешить,
- Но Бога Правду познавать!
- 2007
Об учёбе
- Наш учитель – наш кумир,
- Мы – поклонники его,
- Все мы любим этот мир,
- Мир для нас, бухгалтеров.
- Все мы любим бухучёт,
- И финансы и кредит,
- Нам налоги – нипочём…
- Быстро времечко летит.
- На уроках мы не спим,
- Мы работаем активно,
- В бухгалтерию хотим
- Поскорей попасть мы сильно.
- Экономику мы любим,
- Ольги Павловны урок
- Никогда мы не забудем,
- Хоть и будем далеко…
- Нам учёба здесь привычна,
- Всё мы знаем, всё умеем,
- Учимся мы на «отлично» —
- Пред учёбой не робеем.
- Дебет с кредитом мы сводим,
- Изучаем бухучёт,
- Время весело проводим,
- И хандра нам нипочём.
- 2007
О профессии
- После учёбы нас – в колхоз,
- Где в бухгалтерии холодной
- Морозить будем мы свой нос,
- Сидеть, и с песнею народной
- В душе мы будем отмечать
- Восьмое марта, День Победы,
- И Новый Год будем встречать,
- Как поступали наши деды.
- Нас экономии научат,
- Как государство уважать,
- От ревизора мы получим
- Строжайший выговор опять.
- А как налоговая грянет,
- Как совершится пересчёт,
- То песню «Милый мой бухгалтер»
- Тихонько кто-то запоёт.
- 2007
Некая крыўда
(байка)
- Ужо такое створана жыццё,
- Што ўсё навокал пакідае след,
- Ён не трапляе проста ў небыццё,
- Ён застаецца ў душы навек.
- Аднойчы Нехта некага пакрыўдзіў,
- І той, зажаўшы крыўду ў душы,
- Чакаў, шукаў з гісторыі той выйсце,
- Але, недачакаўшыся, рашыў.
- Рашыў ён цяжка Некаму адпомсціць,
- І вось, зажаўшы крыўду ў руках,
- Ён падышоў, і крыўдаю са злосці
- Ударыў з усёй сілай наразмах.
- Вось так, падумаў Нехта: след пакінуў,
- А ён перад табою ўжо стаіць,
- Дык ты падумай перад нечым сільна,
- Аб тым, што захацелася зрабіць.
Посвящается
Наумчик Людмиле Трофимовне
- С Днём рождения поздравлю,
- Хоть и нечего дарить…
- Пожелания оставлю:
- Счастья, радости, любви!..
- Хоть года летят, как тройка,
- За окном – зима, весна,
- Так примите же хоть сколько
- Поздравлений Вы сполна!
- Пусть не будет огорченья
- В этот праздничный денёк,
- Пусть струится песнопенье,
- В сердце светит огонёк.
- Пусть надежда, и любовь,
- И доверие, и дружба
- Посещают вновь и вновь,
- Пусть они не будут чужды.
- Дорогой наш педагог,
- Вы поистине всесильна,
- Пусть Вам в помощь будет Бог,
- А душа полна, обильна!
- 2007
«Трыбуна працы»
- О! Ожидаем всей семьёй
- Мы выхода «Трыбуны працы»,
- И чудной жизненной зарёй
- Она нам может показаться.
- И о селе, и за селом —
- «Трыбуна працы» всё расскажет,
- Её доставят в каждый дом,
- В почтовый ящик всякий ляжет.
- И о любви, и о погоде
- «Трыбуна працы» написала,
- О новостях различных, моде
- Она району рассказала.
- И можно ли себе представить,
- Что в мире нет «Трыбуны працы»,
- Кому все мысли предоставить,
- Чему душевно улыбаться?
- «Мне не забыть того пути,
- Когда я шёл и всей душой
- Был рад в редакцию идти!» —
- Так скажет журналист любой.
- 2007
Навек я твой
(паэма)
1
- Навек я твой – і гэтым ганаруся,
- Навек я твой – і хвалямі жыцця
- Я, беларус, нібыта захлібнуўся,
- Адчуўшы голас славы пачуцця.
- Я ганарусь, што тут я нарадзіўся,
- Я ганарусь, што моцна так люблю…
- Я ганарусь, як кожны ганарыцца,
- Адчуўшы дух і старану сваю.
- І я люблю цябе, мая Радзіма,
- Люблю палёў, лясоў той ціхі шэпт,
- Мяне ты, быццам маці, нарадзіла,
- І даражэй ты мне за цэлы свет!
- І я люблю цябе, мая старонка,
- Люблю за сіні верасовы дол,
- Люблю за спевы птушанятаў звонкіх,
- За твой жыццёвы, радасны прастор!
- Люблю цябе я за тваю красу,
- За гоман лесу і жытнёвы пах,
- І светлы нарыс за сабой нясу,
- Хай свет адчуе нашых крылаў мах!
- І праз тваю гісторыю я чую,
- Што палюбіў цябе я незнарок.
- Люблю цябе я. як сваю матулю,
- І з той любві я атрымаў урок…
- І навучыўся я любіць цябе
- Ад прашчураў сівых – сваіх бацькоў,
- Якія і ў шчасці, і ў журбе,
- Адстойвалі цябе і лілі кроў.
2
- А чаму ўсё ж завуць цябе «Белая Русь»,
- І чаму пад бялявымі крыламі?
- І чаму я табой, як нікім, ганарусь?
- А таму, што ты родная, мілая.
- А таму, што бялявы твае валасы,
- І таму, што сарочкі бялявы,
- І таму, што ўзімку бялеюць снягі,
- А ўлетку на ўзрэччы – туманы.
- Я ўсім раскажу пра сваю старану,
- Я ўсім раскажу пра Радзіму,
- Каб праславіць цябе, каб узвысіць адну,
- Каб адчулі цябе хоць гадзіну.
- Ты жыві, ты квітней, дарагая мая,
- Ты ў жыцці, быццам сонейка, свеціш,
- І скажу я ўсім: «Ты – радная зямля,
- А мы ўсе твае малыя дзеці!»
- Мы кахаем цябе, і мы любім цябе,
- Ты адна нам даруеш жыццё.
- І не згінула ты ні ў агні, ні ў журбе,
- Ты прайшла, пераможца, праз усё.
- Пакланюся цябе ў самы дол галавой,
- Пакланюся цябе нездарма,
- За цябе нашы продкі плацілі крывёй,
- За цябе, о святая зямля!
- Хай нікто і нішто не пакрыўдзіць цябе,
- Хай да самага веку шануюць,
- Хай крыніцай святла і агню ў цемнаце
- Твае месцы ўсю вечнасць красуюць!
3
- Гісторыю вядзеш, мая Радзіма,
- Ад Полацкага княства, ад зямлі,
- Якая мела Рагвалода-сына,
- Якую ён любіў і бараніў.
- Была дачка ў Рагвалода-князя,
- І клікалі яе Рагнедай усе,
- І чутка па-за межы расплылася
- Аб прыгажуні – князевай дачцэ.
- З-за межаў прыязжалі ў княства сваты,
- Хацелі ад Рагнеды шлюб узяць,
- Але Рагнеда, быццам звер закляты,
- Адмовілася нават іх прыняць.
- Але затым за кіеўскага князя
- Рагнеда замуж выйшла, і тады
- Уладзіміру казала, што не хоча
- Разуць рабыніча – наклікала бяды!
- Уладзімір, князь з-пад Ноўгарада слаўны,
- Пайшоў вайной на Полацкая княства,
- Заваяваў ён Полацк і бяспраўна
- Рагнеду прымушаў да шлюбу клясца.
- Затым, забіўшы кіеўскага князя,
- Уладзімір заняў кіеўскі прастол,
- А потым, як прыняў ён праваслаўе,
- З Рагнедаю ён разлучыўся зноў.
- Пабудаваў ён горад для Рагнеды,
- Які назваў у гонар свайго сына,
- І з тых часоў жыла ў ім Рагнеда,
- Якая Ізяслава нарадзіла.
4
- Той Ізяслаў сапраўдным сынам быў,
- Любіў ён вельмі сваю маць – Рагнеду,
- Народ ён шанаваў, Радзіму ён любіў,
- Душою чыстай славіўся ў паў-свету.
- Калі аднойчы Уладзімір-князь
- Хацеў Рагнеду ў гневе забіваць,
- То Ізяслаў, узяўшы меч, ураз,
- Стаў паміж імі, стаў усім казаць:
- «За што не любіш ты маю матулю,
- За што забіў ты дзеда-Рагвалода,
- За што матуля зараз пакутуе,
- За што трымаеш у душы трывогу?
- Ты не адзін, запомні гэта, князь» —
- Сказаўшы так, сын Ізяслаў маўчаў,
- І загадаў Уладзімір адаслаць
- Рагнеду з сынам, горад збудаваў.
- Вось так народ, як вуснамі хлапчук,
- Перадаваў гісторыю нашчадкам,
- Аб тым, як кроўю бараніў свій луг,
- Аб тым, як глебу бараніў ён матку.
- Аб тым, як кроў на сэрцы запяклася,
- Калі стаялі ворагі ў нас,
- І як Радзіма дужа ўзнялася,
- Калі яшчэ пайшоў наперад час.
- Наступны слаўны князь быў Усяслаў,
- Аб ім хадзіла шмат легенд, паданняў,
- Казалі: быццам месяц наступаў,
- А князь быў ваўкалак – нячыста зданне.
5
- Князь у ваўка ператвараўся ўноч,
- І бегаць мог амаль па ўсёй Радзіме,
- Сваім вайскам стараўся ён падмоч,
- Выведваў тайны ворагаў адзіны.
- Ён быў вялікі ваявода, слаўны,
- Усе ворагі баяліся яго,
- Ён Полацкам валодаў паўнапраўна,
- На мэце ў яго было адно:
- Хацеў ён дужа край свій узвядічыць,
- Хацеў, каб не кранаў ніхто Радзіму,
- Хацеў ён плошчу княства павялічыць,
- Было каб што сынам сваім пакінуць.
- Аднойчы адбылася жорстка бітва
- Паміж вайскамі кіеўскіх князёў
- І войскам Усяслава на Нямізе,
- Там горы састаўляліся з галоў.
- Але над Усяславам перамогу
- Не атрымалі ворагі ў той час,
- Ісці прыйшлося ім на перамову,
- І там ужо, на беразе Дняпра
- Яны ўзялі кенязя Усяслава
- І пасадзілі ў Кіеў у турму,
- Яго ж вялікая народная павага…
- Народ жа ласку аказаў яму.
- І вызвалілі князя Усяслава,
- І абвясцілі князем кіеўскім яго,
- Ён перамог сваёю чыста славай,
- Павагу меў народа ён свайго.
6
- А каб пачуць любоў усяго народа,
- Дык трэба не мячом сячы ўдала,
- А трэба чалавека і прыроду
- Любіць і паважаць – таго нямала.
- Такім жа быў і Вітаўт – слаўны воін,
- Ён княжыў не над Полацкам і Менскам,
- А меў уладу раз у дзесяць болей —
- Ад мора Чорнага да самага Смаленска.
- Вялікая была яго дзяржава,
- Ад мора і да мора яе межы,
- І буйную дзяржава мела славу,
- І войска моцнае сябе сцярэгчы.
- Але не войскам паважаны Вітаўт
- Здабыў сябе павагу ў народзе,
- А тым, што меў любоў ён да Радзімы,
- Што шчасце бачыў у адной прыродзе.
- І тым яшчэ, што моцных шанаваў,
- Што баязлівых люта ненавідзеў,
- Што хабар ён казніў і выразаў,
- І верыў, што дабро хутчэй узыдзе!
- І гэта прыклад для ўсіх князёў,
- І тых, хто хоча росквіту дзяржавы:
- Не трэба дзеля гэтага ліць кроў,
- І чорную сябе знаходзіць славу!
- А трэба ўзяцца ўсім за галаву,
- Падумаць аб усім гэтым сур’ёзна,
- Каб голас продкаў чулі наяву
- І думалі над ім, пакукль не позна!
7
- Але не толькі моцнымі князямі
- Радзіма вельмі ганарыцца сёння,
- Але і мудрацамі, песнярамі,
- Што славяць прыгажосць прыроды ўлоння.
- Таксама ганарыцца яна тымі,
- Хто нёс асвету, мудрасць у народ —
- Кірыла Тураўскі, святая Ефрасіння,
- І ўвесь вялікі наш мастацкі род.
- Але асобы гонар састаўляе
- Францыск Скарына, наш першадрукар,
- Асветай ён Радзіму праслаўляе,
- Ён роднай мовы слаўны уладар.
- Перакладаў Святое ён Пісанне,
- Каб мудрасць веку пранясці да нас,
- І ў гэтым выражаецца пазнанне,
- На гэта траціў ён вялікі час.
- Пазнаў ён сэнс жыцця неверагодны
- Ў тым, што трэба людзям памагаць,
- І дабрынёй кранаў ён дух народны,
- Каб родны кут любоўю ўшанаваць!
- У спадчыну дзве кнігі ён пакінуў,
- Да Бібліі прамовы, пасляслоўі…
- У іх жыццёвую навуку ўкінуў
- Без пафасу таго і мнагаслоўяў.
- Не дарам кажуць: тое, што кідаеш
- Ты за сабою з нейкім пачуццём,
- Перад сабою хутка падымаеш —
- То не трапляе проста ў небыццё.
8
- Але ўсё шляхецкае саслоўе
- Не прыняло ніяк таго казання,
- Як ні кажы прыгожа ім выслоўі,
- Яны ўсё пушчаюць у апраўданне.
- Яны Радзіму прамянялі хутка
- На вольнасці шляхецкія адны,
- І гутарка была між німі чутна:
- Па-польску гаварылі ўсе яны.
- За тое, што забылі сваю мову,
- За тое, што аслабілі Радзіму,
- Павінны былі ўсе прыняць умову
- Падзелаў Польшчы, любай ім краіны.
- Як ні стараўся аднавіць Радзіму
- Пан патрыёт, але не ўдалося.
- Была тым часам страчана гадзіна,
- На месцы ўсё вярнуць не давялося.
- І Беларусь, Радзіма дарагая,
- К Расійскім землям адышла ўся,
- І скарб народны хутка ўжо трапляе
- Ў Расію, да расійскага жыцця.
- Але не злілісь брацкія народы
- Культураю і моваю сваёй,
- Такая ўжо была ў іх прырода,
- Што гонар не кідалі яны свой.
- І так пражылі многа або мала,
- Аж тут, глядзіш, і новая бяда:
- Вайна с французам раптам напаткала,
- Аднак, і ёй прыйшла ўжо чарга.
9
- Напалеон, французскі імператар,
- Хацеў адзін над светам панаваць,
- Ён быў вялікі, моцны ўзурпатар,
- І моцную для гэтага меў раць.
- І вось вайной пайшоў ён на Расію,
- І шмат нарабаваў ужо дабра,
- А за Масквою раптам абяссілеў,
- Яго спаткала дужая бяда.
- І наша войска, доблесны Кутузаў,
- Пагналі прэч – на захад ад зямель, —
- Бядою абярнулась для французаў
- Вайна, як люду страшная мяцель.
- Але пажылі мірна мы не доўга,
- Год с пяцьдзесят, а можа троху больш,
- Узняў паўстанне пане Каліноўскі
- За Беларусь, за край бацькоўскі свой.
- І ён казаў, што не народ для ўрада
- Павінен існаваць, наадварот.
- Сапраўднаю і шчыраю ўладай
- Лічыў ён ту, што выбіраў народ.
- Але паўстанне ўдачы не імела,
- Пасварыліся польскія паны,
- І ваявалі быццам бы нясмела,
- І хутка паздаваліся яны.
- Вось так, урад народнае паўстанне
- Рэпрэсіямі жорстка падавіў,
- Аднак свядомасць, мудрасць і пазнанне
- Народу аніяк ён не забіў.
10
- Але народ не мог трымацца болей,
- І зноў ён рэвалюцыю ўзняў,
- Каб вызваліцца хутка з той няволі,
- Народ тут сілу духа паказаў.
- І, скінуўшы царызм, яго ўлада
- Ўсталявала новы, лепшы строй,
- Савецкі строй, адзіны ўсюль парадак,
- З адзінаю сталіцаю – Масквой.
- Аднак, усё ж, мы дужа пацярпелі:
- Пачатак быў дваццатага стагоддзя,
- І страт людзей мы шмат ужо імелі,
- Вайна, як смерць, хадзіла па народзе.
- Але народ, як быццам бы сілач,