Читать онлайн Светильник жизни бесплатно

Светильник жизни

© Борис Огнев, 2020

ISBN 978-5-4498-6560-1

Создано в интеллектуальной издательской системе Ridero

Рис.0 Светильник жизни
  • От автора

В сборник вошла на сегодня вся моя лирика на русском, белорусском и английском языках, написанная со школьной скамьи и до университета, темы призваны дарить позитив каждый день, потому и назвал сборник – «Светильник жизни».

Родимый дом

  • Родимый дом!
  • Какой ты мне приятный!
  • Ведь ты в работу
  • Отдых мне даёшь,
  • И ты всегда согреешь,
  • Я всегда опрятный,
  • И ты всегда меня
  • Из школы ждёшь!
  • Родимый дом!
  • Ты для меня прекрасен!
  • И никогда тебя я не забуду,
  • И петь тебе я вечно буду!
  • 2002

Весна

  • Мне нравится весна,
  • Она ведь так красна!
  • Везде цветущие сады
  • И молодые травы,
  • А вот, за речкою шумят
  • Зелёные дубравы.
  • И пах весь лес
  • Смолой и соком,
  • А в небе, соловьи высоко
  • Песни заводили,
  • Весну хвалили…
  • 2002

Лето

  • Дорогое лето!
  • Как тебя мы заждались!
  • Летят ласточки с приветом
  • На большую высь.
  • В небе солнце светит
  • Ярко, высоко!
  • И летит к нам лето
  • Быстро и легко.
  • Вот пришло к нам лето,
  • Душу всем согрело,
  • Песня зимы спета,
  • Как её пригрело?!
  • 2003

Ранняя пора

  • Мгновенье красоты твоей,
  • Весна, сравнимо с чудом.
  • И красоты твоей
  • Вся прелесть ранним утром.
  • Передо мною расцветает
  • Цветов прекрасный хоровод,
  • И птицы радостно встречают
  • Весну и этот год.
  • 2003
  • ***
  • Осень, какая смутная пора,
  • Стоит октябрь у двора.
  • И жёлтый лист всё дальше сносит,
  • А в небе журавли уносят
  • Последние воспоминанья.
  • Уже не будет созерцанья
  • На синеву небес…
  • И только зимний мрачный лес
  • И всё в замёрзшем состоянье.
  • Но вот пришёл к нам Новый год
  • И больше не было забот
  • О лютой зимней стуже.
  • Вот птицы к нам уже летят,
  • Над головою кружат.
  • И вот весна к нам прилетела
  • И душу людям всем согрела.
  • А позже лето к нам пришло
  • И хлеб с собою принесло,
  • И синеву небес…
  • И стал богаче весь наш лес.
2003

Время

  • Бежит безжалостное время,
  • Проходят день за днём,
  • А на уроках смотрим «время»,
  • И вот, звонок мы подаём.
  • И не успеем оглянуться,
  • Как мы уже в седьмом…
  • Уже звонок, и мы несёмся,
  • Не опоздать бы, дело в чём.
  • И вот, выпускниками стали,
  • И разошлись мы кто куда…
  • Кто в техникумы поступали,
  • Кто в институты шли тогда.
  • Шло время, все мы возмужали,
  • И с добротой мы вспоминали,
  • Как годы школьные прошли,
  • Вот дети наши подросли,
  • Мы их учиться привели
  • Всё в тот же добрый старый дом,
  • Который школой мы зовём.
  • 2003

Ноябрь

  • Ноябрь – листья облетели,
  • Деревья голые стоят
  • И скоро лютые метели
  • Завьют, заснежат весь наш сад.
  • На юг все птицы улетели,
  • Остался серый воробей,
  • Он не боится злой метели:
  • «Вернись же, солнышко, скорей!»
  • Без птиц нам грустно,
  • Мы скучаем по их весёлым голосам,
  • Когда весной их повстречаем,
  • Не будет радости конца!
  • 2003

Рождество

  • Спешит, летит к нам Рождество,
  • И не заменит нам ничто
  • Весёлый зимний праздник,
  • К нам аромат тепла пришёл,
  • И будет очень хорошо,
  • Коль будет у нас радость.
  • Уже и ёлки все стоят,
  • И огоньки на них горят,
  • Висят шары и мишура,
  • И вот спешит к нам детвора
  • Играть и веселиться.
  • И запоют вокруг нас птицы,
  • Хоть до весны остались месяца,
  • А ароматы Рождества
  • На всех навеют небеса.
  • Чудесный праздник Рождество,
  • Когда вокруг светло, тепло,
  • Когда все весело смеются,
  • И песни радостно поются!
  • 2003

Беларусь

(баллада)

  • Ты зародилась, Родина моя,
  • Среди лесов, озёр, болот.
  • Всё шли враги твои
  • Вперёд, вперёд…
  • Ты защищалась, Родина моя,
  • Враги всё шли и наступали,
  • Но всё же выстояла ты,
  • Враги все пали…
  • И много войн прошло уже,
  • Но ты и не сдаёшься,
  • Крепчаешь с каждым часом всё,
  • Вперёд всегда ты рвёшься.
  • Когда орда стрелою по тебе скакала,
  • Ты не сдавалась, Родина моя,
  • Ты билась, рвалась, чуть справлялась,
  • Но всё равно свободу обрела.
  • И крестоносцы по тебе скакали,
  • Давили, жгли, топтали города,
  • Но всё равно мы духа не теряли,
  • И не бежали кто куда…
  • Когда пленил тебя Наполеон,
  • И на Москву собрался с войском он,
  • Не обошёл он и тебя,
  • Тебя, о, Родина моя!..
  • Началась новая война,
  • Война с фашистами СС.
  • И жуткая была война,
  • Которой помогал прогресс.
  • Когда закончилась война,
  • Везде руины были…
  • Война была, как пелена —
  • Везде пожары плыли.
  • Но вот, с руин тех повставали
  • Те города разрушенной страны,
  • Ещё красивей они стали,
  • Чем были раньше, до войны.
  • И наступил мир долгожданный,
  • В котором все счастливы были,
  • Порой взволнованный и странный,
  • Мы всё равно его любили.
  • Расти, живи, мой край родной,
  • Живи и процветай!
  • Всегда доволен я тобой,
  • Мой белорусский край!
  • Красив и весел ты, мой край,
  • Когда цветут сады,
  • Когда везде, как белый рай,
  • Цветут твои цветы.
  • Пуща Беловежская твоя —
  • Места живописней не бывает,
  • Ты вся такая, Родина моя,
  • Тебя мы никогда не потеряем!
  • Тебя мы будем до конца
  • Оборонять и защищать,
  • Тебя, о, Родина моя,
  • Нам ни за что не потерять!
2004

Роднае слова

  • Наша роднае слова!
  • Вельмі сэрцу ты міла,
  • І ў цябе, наша мова,
  • Загучыць наша сіла!
  • У славянскай сям»і
  • Мы кахалі цябе,
  • Ты – агонь на зары,
  • Ты – як свет у цемнаце!
  • Наша роднае, дзіўнае слова,
  • Колькі мудрасці ты нам дало!
  • І цяпер загучыць наша мова
  • Не навей, яшчэ лепш, як было!
2004

Зара

  • Агнём чырвоным
  • Зара рассыпалася,
  • Багровым, пурпурным
  • Яна залівалася.
  • І сіняе неба ўсё зацвяло,
  • І зоркі кудысьці прапалі,
  • Адкуль жа, зара, цябе прынясло,
  • Куды ж гэта зоркі папалі?
  • І сонца ўстае ў акрузе тваёй,
  • Святлом асляпляе прасторы,
  • А потым садзіцца, цягне за сабой
  • Зару, што схавала ўсе зоры.
  • Пярвей за сонца ўстаеш ты, зара,
  • Румяніш жытнёвае поле,
  • І светам сваім залацішся, зара,
  • І любіць цябе наваколле.
  • 2004

Князь Вячка

(балада)

  • Найшлі хмары раніцою,
  • Кропнуў ціха дождж,
  • «Рубон!» – крыкнулі ўсе воі,
  • Старшы вой пабёг
  • Да князя, што слаўны ўсім
  • Сваёй сілай-волею,
  • Ён пабёг апавясціці,
  • Што дачка зняволена.
  • Разышліся аблокі,
  • Выйшаў князь на размову,
  • І ўпалі ўсе воі,
  • І сказалі па слову:
  • «Гэй, не слухай іх, князь,
  • Выбірай, лепш, Радзіму,
  • Бо цябе кінуць у гразь,
  • Выслухай жа дружыну!
  • Мечаносцам не вер,
  • Прыйшлі з аду яны,
  • Ад крывавых пацер
  • Адракаліся мы».
  • Не паслухаў іх князь,
  • Мечаносцам паверыў,
  • Упусціў гэту гразь
  • У белакаменны церам.
  • І кляліся яны крывёю сваёй,
  • Не крануць што ніколі нікога,
  • Узялі яны князя, вялі за сабой
  • Да епіскапа Рыгі астрога.
  • Каля месяца князь там сядзеў,
  • Прывадзілі дачку да яго,
  • І суцешыць яе князь хацеў:
  • «Не кранулі яны града майго».
  • І прыехаў князь Вячка
  • Горам разгублёны,
  • Не аддалі яму дочку
  • Рыцары шалёны…
  • Ён прачнуўся з новай сілай,
  • І прызваў дружыну,
  • І сказаў ён сваёй мілай:
  • «За Радзіму!»
  • Выйшаў з церама князь,
  • І, рыхтуючы вояў,
  • Стаў сячы рыжску мразь,
  • Адганяць ад пакояў.
  • Усіх пасёк ён, пабіў,
  • Не аставіў нікога,
  • Толькі воўк нема выў
  • Каля дуба старога.
  • 2004

Врачам

  • Врачи всегда лечили нас
  • От всех болезней наших,
  • И поздравляю всех я вас:
  • Пусть жизнь станет краше!
  • И все врачи, и санитары
  • Большую пользу нам дают,
  • Так скажем дружно все мы:
  • «Как ценен медицинский труд!»
  • Врачи, не покладая рук,
  • Всё время лечат всех людей,
  • Есть избавление от мук —
  • Оно лежит в руках врачей!
  • 2004

Ромашка

  • Там, где солнце теряется в тенях ветвей,
  • Там, где зеленью красятся ели,
  • Светлый лагерь стоит, слышны крики детей:
  • «На концерте в „Ромашке“ мы пели!»
  • Тут таланты бобруйские все собрались,
  • Говорят, что в «Ромашке» жить – чудо,
  • И теперь мы с отрядом совсем обжились,
  • Никогда нам не будет жить худо.
  • Вот уж смена кончается,
  • Уезжаем домой,
  • Все со всеми прощаются,
  • Очень грустно порой.
  • Покидаю, «Ромашка», тебя я,
  • Не забыть мне тебя никогда,
  • Светлый лагерь теперь я теряю,
  • Возвращусь ли я снова сюда?
  • 2004

Минску

  • Никогда забот не знаешь
  • Ты, прекрасный город наш,
  • Жажду сердца утоляешь,
  • Будто каменный пейзаж,
  • Никогда мне не забыть,
  • Как ты меня встречал.
  • О, Минск! Тебя хочу любить! —
  • Я снова тихо городу сказал.
  • 2004

Бярэзіна

  • Воды твае амываюць мясціны,
  • Дзе нарадзіліся мы і жывём,
  • Добра з табой мне праводзіць часіны,
  • Дзякуй, табе мы і песню спаём!
  • Ты, мая рэчка, заўсёды так міла,
  • Не, не забыць мне цябе анідзе,
  • Як ты мне радасць у сэрцы дарыла,
  • Слава тваёй крыштальнай вадзе!
  • Дзякуй табе, мая рэчка, у сэрцы
  • Ты даравала мне радасць жыцця,
  • Не, не забыць, як на беразе рэчцы,
  • Чуў я калісьці звон салаў’я.
  • Бачу ў дзяцінстве, крыштальныя хвалі
  • Ціха збягалі ў дальні парог…
  • Дзякуй, што мы табе песню спявалі,
  • Дзякуй за ўсю тваю ласку, любоў!
2004

Трыялет

  • Чыстая, вясёлая вада
  • З красавіцкім сонейкам у згодзе,
  • Амывае глебу ўсю яна,
  • Чыстая, вясёлая вада.
  • Вось прайшла, за ёй няма сляда,
  • Кветкі пляшуць у летнім карагодзе.
  • Чыстая, вясёлая вада
  • З красавіцкім сонейкам у згодзе.
  • 2004

Быт

  • Навошта даецца жыццё?
  • Каб светлую радасць прыносіць,
  • І хто ў цябе што папросіць —
  • Давай яму ўсё, не шкадуй нічаго.
  • А людзі забылі ўсё гэта,
  • І нават, не ў сілах паэта
  • Сказаць ім, што трэба рабіць,
  • Што грошы не трэба любіць.

1

  • Жыў калісьці тут тарговец,
  • Ён багацце палюбіў;
  • У яго быў адзін хлопец,
  • Сын, якога ён забыў.
  • Ён забыў, як глядзець за ім трэба,
  • Ён забыў, як васпітваць яго.
  • Ён не бачыў нікога, нічога,
  • Так багацце дзяржала яго.
  • Вось ужо і падрос сын ягоны,
  • Кончыў школу, пайшоў у інстытут,
  • «Але ўзяць цябе мы нязгодны,
  • Мабыць, двоешнік ты быў і плут!»
  • Вось, што вырасла з сына таргоўца,
  • Вось, глядзіце, і гэта не ўсё,
  • Я паведамлю вам пра знаёмства
  • Хлопца гэтага ў жніў’ё.

2

  • Звычайная вёска старая,
  • У ёй стаіць некалькі хат,
  • У хаце дзяўчына спявае
  • На нейкі цудоўны свій лад.
  • Яна спявае пра шчасце,
  • Пра нейкія сцежцы на лузе,
  • Пра клопат жыццёвых напасцяў,
  • Пра рэчку, пра водныя кругі.
  • Яна не пра грошы спявае,
  • І славу не любіць яна,
  • Усю працу яна паспявае
  • Рабіць, і заўсёды адна.
  • І раніцай рана ўстае,
  • І ўвечары позна лажыцца,
  • І хлеб ёсць у ёй на стале,
  • І зжата на полі пшаніца.

3

  • Ішоў у той дзень хлопец
  • І полем, і вёскай,
  • Пачуў незнаёмец
  • Той голас няброскі;
  • Зайшоў ён у хату,
  • Сеў слухаць дзяўчыну.
  • У той час яго тата
  • Пачаў шукаць сына.
  • Нарэшце знайшоў тата
  • Хлопца ў той хаце,
  • Сказаў: «Ранавата
  • Табе, сын, гуляці!»
  • Павёў тады бацька
  • Хлопца дахаты;
  • «Эх, шлюб пагуляць бы!» —
  • Казаў яму тата.

4

  • У сямейным савеце
  • Рашыў яго тата,
  • Што шлюб ім гуляці
  • Яшчэ ранавата.
  • «Пушчай пазнаёмяцца
  • Тыя спачатку,
  • Бо жыцця не будзе» —
  • Сказала ім матка.
  • А бацька ім кажа:
  • «Не трэба сварыцца,
  • Спярша мы паглядзім,
  • Як будзе ім жыцца;
  • А потым і шлюб
  • Ужо можна гуляць,
  • І наша сядзіба
  • Ўся будзе скакаць!»

5

  • Але маладым тым
  • Жылося нясладка,
  • Жаніх быў лянівы,
  • Нявеста ў парадку,
  • Яна не цярпела
  • Лянівых ніколі,
  • І шмат ужо мела
  • Яна цяжкай долі.
  • Відаць, што не лёс
  • Яму з ёй ажаніцца:
  • На полі – авёс,
  • У нявесты – пшаніца!
  • Так бацька не змог
  • Ажаніць свайго сына,
  • Без бацькі пражыць
  • Сын не мог і гадзіны.
  • ***
  • Вось так усё здарылась
  • З сынам таргоўца.
  • Яму доўга мроілась
  • Тое знаёмства:
  • Не мог ён пазбавіцца
  • Белага твару,
  • Прыгожых вачэй,
  • Русых косаў пажару.
  • І крыўдзіўся ён,
  • Што нявеста такая
  • Нікога не любіць
  • І шлюб не гуляе.
  • 2005

Война

  • Война – это лютое горе,
  • Война – воплощение зла,
  • Война – это слёзное море,
  • Над которым бушует гроза.
  • Все войны, политые кровью
  • Прошли, но остались следы —
  • Могилы солдат, в изголовье
  • У каждой могилы – цветы.
  • И те, кто живёт ещё с нами,
  • И в памяти ясно хранят
  • Те ужасы тяжких страданий,
  • Где бомбы и пули свистят,
  • Те люди – не просто солдаты,
  • Войны не боялись они,
  • Они воевали охотно когда-то:
  • Их подвиги так велики!
  • И я преклоняюсь пред ними,
  • Они защитили всех нас,
  • И мир на Земле сохранили,
  • Прошу преклониться и вас!
  • 2005

Ветераны

  • Ветераны – великие люди,
  • Воевали они неспроста,
  • Никогда мы про них не забудем,
  • Никогда не закроем глаза.
  • Приближается праздник Победы,
  • Всех поздравить я Вас очень рад…
  • Воевали за нас наши деды,
  • Но теперь для них будет парад.
  • И они заслужили всё это,
  • Ведь они победили фашизм,
  • И все люди знают, как где-то
  • Проявился весь их героизм!
  • Хоть уже и давно воевали,
  • Но их подвиги нам не забыть,
  • Хоть уже и стары те медали,
  • Всё равно их мы будем ценить!
2005

Победа

  • Великая наша Победа
  • Пришла к нам девятого мая,
  • Пред ней отступили все беды,
  • Настала минута молчанья.
  • Это честь всем, кто отдал за нас
  • Свои жизни, и счастье, и радость.
  • Так давайте же, пробил сей час
  • Объявлять всем им благодарность!
  • Великая наша Победа —
  • Этот праздник для нас бесценный,
  • Это радость отцов наших, дедов,
  • И салют в честь них будет победный!
  • Победа была непростой:
  • Победа была над фашизмом.
  • И кто победил – тот герой,
  • Тот герой, кто защитник Отчизны!
2005

Блудны сын

(прытча)

  • Жыў чалавек у вялікім палацы,
  • Жыў ён, не ведаў ніякага зла,
  • Жыў чалавек і быў заняты ў працы,
  • Жылі два сына – усплачэнні дабра.
  • Жылі яны, побач бацька трудзіўся,
  • Жылі яны, але час наставаў.
  • Адзін сын ад бацькі ўжо аддзяліўся
  • І спадчыну ўсю ён з сабою забраў.
  • Ён прыняў неразумна рашэнне,
  • Лепш працаваць да кагосьці б пайшоў,
  • Але траціў ён грошы, і раптам у кішэні
  • Ён нічаго ў сябе не знайшоў.
  • І давялося яму працаваць
  • Самаю чорнаю працай:
  • У багача свіней даглядаць,
  • Крошкамі ласавацца…
  • І пайшоў сын да бацькі дадому,
  • Але ўжо не як сын, а слуга,
  • Што далей было б – вядома,
  • Але бацька прасціў яго, да!
  • Гэты сумны ўрок засвойце,
  • Бо адрокшысь ад бацькі ці маці,
  • Вы праклён на сябе вазьмёце.
  • Гэты сумны ўрок успамінайце!
2005

Мир

  • Пусть мир торжествует на нашей планете,
  • Войны пусть не будет во веки веков!
  • Пускай же помирятся все наши дети,
  • Дети народов – единая кровь!
  • Пусть мир торжествует на нашей планете,
  • Война, да отступит навеки она!
  • И мы показали в великой Победе,
  • Что эта война была тяжела!
  • Пусть мир торжествует на нашей планете,
  • И все, кто захочет ещё воевать,
  • Пускай они будут, будут в ответе,
  • Если всё, что случилось, повторится опять!
2005

Орлёнок

  • «Орлёнку» – сорок пять,
  • Но он ещё живёт,
  • И отдыхаем мы опять,
  • И вновь, из года в год
  • Мы приезжаем в лагерь наш,
  • Встречает он гостей,
  • Уж воспитатель нас зовёт
  • И открывает дверь.
  • И вот уж смена началась,
  • Рисуют все газету,
  • И сочиняем мы девиз,
  • И песню, и речёвку эту.
  • И всё у нас идёт на лад,
  • Мы все хотим дружить,
  • А самый классный – наш отряд —
  • С надеждой будет жить.
  • И это все запомнят,
  • Какие тут друзья:
  • В «Орлёнке» можно вспомнить,
  • Соскучиться нельзя.
  • Лучше лагеря нет, чем «Орлёнок»,
  • И порой это все говорят:
  • «Уезжать не хотим из «Орлёнка»,
  • Здесь весёлый живёт наш отряд,
  • Здесь и танцы, и фильмы, и песни,
  • Здесь играем мы целый день,
  • Так скажем всем лагерем вместе:
  • «Веселиться нам никогда не лень!»
  • Но любому веселью есть время,
  • Уезжать опять нам пора,
  • Закрывают за нами двери,
  • Мы идём к воротам со двора.
  • Прощай, «Орлёнок», прощай, мой лагерь!
  • Мы тебя будем помнить всегда!
  • Не забыть, как окончилась смена,
  • С нами в сердце пройдёшь сквозь года!
2005

Радзіма

  • Люблю я родныя мясціны,
  • Люблю я раннюю зару,
  • Люблю я познія часіны,
  • Цябе, Радзіма, я люблю.
  • Мне не забыць цябе ніколі,
  • Бо застанецца ўспамін
  • Аб родным краі, наваколлі,
  • Якога я – сапраўдны сын.
  • Вельмі люблю цябе, Радзіма,
  • Так падабаешся мне ты.
  • Аб родным краі ўспаміны —
  • Той прыгажосці, дабрыні.
  • Люблю цябе, мой родны край,
  • Люблю цябе ў сэрцы шчыра.
  • Ты для мяне – цудоўны рай!
  • Ты для мяне – Мая Радзіма!
2005

Реквием по Брестской крепости

  • Брестская крепость – Герой,
  • Брестская крепость держалась,
  • И, не сдаваясь перед войной,
  • Брестская крепость сражалась.
  • Шла уже третья неделя,
  • Но не могли они взять,
  • Немцев там были потери,
  • Наши, да что уж считать!
  • Так и не взяли они у нас Бреста,
  • Твёрдо держался там наш гарнизон,
  • Мы будем помнить, помнить то место,
  • Где отбивал нападение он.
  • Наши враги поражаемы духом,
  • Храбростью, стойкостью наших солдат:
  • «Русские смело стоят, но над Бугом
  • Будет немецкий военный парад!»
  • Но не дождались они того дня,
  • Умерла крепость, и с ней все Герои.
  • Стены той крепости гордо хранят
  • Всё то забытое, нам лишь родное.
2005

Господи, спаси и сохрани!

  • Господи, спаси и сохрани!
  • Душу наведи на путь спасенья,
  • Грешного меня Ты вразуми,
  • Окаянному дай утешенье!
  • Пошли нам утешение Твоё,
  • Всех страстей врачевание – скорбящим,
  • Яви нам всем спасение, а всё
  • Мирское опали огнём горящим.
  • Господи, пошли нам разуменье,
  • Чтоб грешить мы больше перестали.
  • Верим мы в Господне Воскресенье,
  • В свои души Господа приняли.
  • Молимся мы с тихою надеждой:
  • «Господи, прими нас в Своё Царство!»
  • Господа зовём, но, как и прежде,
  • Затаили мы в сердцах коварство.
  • Наши души, сотрясаемы грехами,
  • Стонут, просят помощи у Бога,
  • Если б мы были разумны сами,
  • Мы б уже стояли у Порога…
  • У Порога райского, где тьма
  • Не имеет места над землёю,
  • Там не может быть и сатана,
  • Всем нам враг, которого покои
  • В огненной геенне, где мученья,
  • Страсть и вопли, горе без конца,
  • Там не будет никому спасенья,
  • Не гневите ж Господа Отца!
  • Он, по милости Своей Бескрайней
  • Путь спасения нам грешным дал,
  • Мы же должны дать благодеянья
  • Всем хотящим, ведь наш час настал.
  • Господи, помилуй Ты нас грешных,
  • Мы же прогневлять не престаём,
  • Господи, в раскаянье сердечном
  • К Тебе в руки души предаём!
  • Ты очисти их от всех скорбей,
  • Всех мирских переживаний наших,
  • Мы же все – ничтожнее зверей,
  • Хоть об этом никому не скажем.
2005

Мать партизана

(мини-поэма)

1

  • Грустно-прохладное утро,
  • Осень стоит на дворе.
  • Вдумалась тихо и мудро
  • Мать, что в осенней листве
  • Видела прелесть всю осени,
  • Яркого солнца закат,
  • Все те деревья, что сбросили
  • Лета сжелтевший наряд.
  • Думала, видела, слышала…
  • Как сын её повзрослел,
  • Школу окончил и вышел,
  • Но, до войны не успел
  • Не успел он продолжить учиться,
  • Как уже началась война,
  • Не успел он с родными проститься,
  • Он ушёл, и уже навсегда.

2

  • Мать постигло великое горе.
  • И она, побеждая печаль,
  • Вдруг поникла в глубокое море,
  • Море мыслей, ведь сына ей жаль!
  • Что случится, коль он не вернётся?
  • Как же будет сынок воевать?
  • Вот опять и опять ей взгрустнётся.
  • В руки старые надобно брать
  • Всю заботу о доме – одной;
  • Но не в этом теряется мать,
  • И печаль с пожелтевшей листвой
  • Опадает опять и опять.
  • И тоску навевает ей ветер,
  • И холодная грусть наступает.
  • Что же делать одной в этом свете?
  • Хоть об этом она и не знает.

3

  • Сын же её с малым войском
  • В лес ушёл, стал партизаном.
  • Он обладал одним свойством:
  • Смелый был, храбрый он парень.
  • В бой не боялся идти он один,
  • Сам подрывал паровозы,
  • Скрывался от немцев с тревогою сын,
  • Скрывая в душе своей слёзы.
  • Тревожился он за родную свою,
  • За маму, что где-то тоскует;
  • В прощанье не смог он сказать «Я люблю»,
  • Не смог подарить поцелуя.
  • Но дерзость его причинила ей вред.
  • Теперь она плачет, тоскует, рыдает.
  • Но сыном давно не отданный обет
  • Теперь уж никто не исправит.

4

  • Последняя битва бушует.
  • Сын ранен смертельно, и вот
  • К нему подбегает друг Шурик
  • И просит вернуться в свой взвод.
  • Солдат говорит: «Не хочу я.
  • Ведь я не последний трус.
  • Для матери жизнь берегу я,
  • Хоть жизни нелёгкий груз.
  • Мой друг, коль ты будешь у нас,
  • Скажи моей маме два слова —
  • Не длинный сей будет рассказ.
  • Ох, боль моя, снова и снова!» —
  • «Я слушать тебя был бы рад,
  • И сделаю всё, как ты скажешь» —
  • «Иди, возвращайся назад,
  • Я умру, ведь судьбе не прикажешь».

5

  • «Передай моей маме, что я
  • Умер здесь, защищая её.
  • И простит моя мама меня
  • За былое дерзновенье моё».
  • И, сказав таковые слова,
  • Умер сын, похоронен был другом.
  • Тот же выполнил всё и тогда
  • Передал слова маме, с испугом:
  • «Сын твой… умер, мужайся, мать!
  • Ты не можешь чего-то исправить».
  • Мать же начала горько рыдать.
  • Но с судьбой всё равно ей не сладить!
  • И казалась она всем несчастной,
  • Но, на самом деле, так и было,
  • Мать была печальной и прекрасной…
  • Тяжко потерять родного сына!

6

  • Долго слёзы на могиле лила,
  • Не могла она смириться с этим.
  • Тяжко потерять родного сына!
  • Тяжко осознать, что твои дети
  • Погибают на войне от рук,
  • Рук, что мир почти весь сокрушили.
  • Гибнут от нечеловечных мук.
  • Разве они это заслужили?
  • Да увековечит память их,
  • Тех героев, что когда-то пали.
  • Слава им! Ведь слёз поток утих!
  • Слава им! Мы все победы ждали!
  • Мамы же героев тех страдали:
  • Не восполнить им того, что было!
  • Сыновья – героями восстали
  • Из огня и вражеского тыла!

7

  • Слава матери того героя!
  • Ведь она его так воспитала.
  • Не нести последнего ей боя,
  • Но её заслуги в том немало:
  • С ранних лет она его учила
  • Родину любить и защищать.
  • И сама она её любила, —
  • Сыну всё рассказывала мать.
  • Наконец сын вырос патриотом,
  • Не боялся ничего и никого,
  • Он любил и Родину, и роту,
  • С ней повоевал он хорошо!
  • Горестно об этом повествуя,
  • Я хочу закончить сей рассказ.
  • Память их надолго сберегу я,
  • Чтоб когда-то вспомнить ещё раз!
2005

Человек и Земля

  • Мир нам дан уже многие годы,
  • Но задуматься мы не смогли,
  • Не смогли уберечь от невзгоды
  • Всей планеты нашей – Земли!
  • Говорим мы, что надобно всем
  • Сохранять экологию мира…
  • Видим же лишь завесу проблем,
  • Но все знают, что надобно было
  • Сохранять мир ещё от начала,
  • Сохранять мир таким, как он был.
  • Люди, слыша об этом, бывало,
  • Не хотят говорить, как и мы.
  • Человек, ты подумай над этим,
  • И оставь на минуту заботы,
  • Не вреди ты себе и планете,
  • Будь же лучше – живи и работай!
2005

Восень

(трыялет)

  • На дварэ ўжо восень
  • Зноў прыйшла сцюдзёна.
  • Вецер лісце зносіць,
  • На дварэ ўжо восень…
  • Стары клён галосіць —
  • Вецер дзьме шалёна.
  • На дварэ ўжо восень
  • Зноў прыйшла сцюдзёна.
  • 2005

Напутствие

  • Будь милосерд – и этим ты спасёшься,
  • Будь совершен, как Совершен Творец.
  • Молись Ему – и этим вознесёшься,
  • Познаешь радость всех Его чудес!
  • Чужому не завидуй, ты ведь знаешь,
  • Что грех в душе проявится твоей,
  • И ты не думай – Бога не обманешь!
  • Покайся же Ему ты поскорей.
  • У Господа Отца проси прощенья,
  • Чтобы очистил душу Он твою,
  • И чтобы дал Господь долготерпенья.
  • Его, Творца, за всё благодарю!
  • И Троице Святой Единородной
  • Хвалу и благодарность воздавай,
  • Учись ты жить всегда благоугодно,
  • И свой пример ты людям подавай.
  • Хранит тебя Святая Благодать
  • Отца, и Сына, и Святого Духа!
  • Не бойся ты Всему Тому внимать,
  • Что глаз не видит и не слышит ухо.
2005

Христос Воскрес!

  • Христос Воскрес – отверзлись небеса,
  • Христос Воскрес на радость всех людей,
  • Христос Воскрес по милости Отца —
  • Он возлюбил нас, как Своих детей!
  • И все грехи людские на Себя
  • Он взял, спасение давая.
  • Он умер на кресте, всех нас любя,
  • Он умер на кресте, Неумираем!
  • Но ради нас на третий день Воскрес,
  • Воскрес Христос по милости Отца!
  • Воскрес Христос – се чудо из чудес,
  • Воскрес Христос на радость небесам!
2005

Падарожжа

  • Зноў у дарозе, едзем мы кудысьці,
  • За акном лясы, палі і рэкі,
  • Дрэвы голыя, апала лісце,
  • Снегам агарнуліся палеткі.
  • Зноў зямля мільгае за акном,
  • Зноў кудысьці лёс мяне закінуў,
  • Думаецца толькі пра адно:
  • Што цяпер нашчадкам я пакіну?
  • Што магу пакінуць я цяпер?
  • Павучэнне цяжкае, не болей,
  • Гэты ціхі, сумны мой намер
  • Залятае ў думкі лепшай долі.
  • Зноў зямля бяляваю чаргой
  • Бачыцца наперадзе яскрава,
  • Сэрца закранае непакой:
  • Застанецца ль усё гэта таксама?
2005

Новы Год

  • Хай у Новы Год Вам будзе добра,
  • З надзеяй горыч прападзе,
  • І гэтак радасна, узнёсла
  • Да Вас наступны год ідзе.
  • Хай Новы Год будзе шчаслівы,
  • І прынясе ўсім хараство,
  • Хай у гэтым свеце мітуслівым
  • Усім становіцца цяпло.
  • Хай дрэнна нікаму не будзе,
  • Хай расквітнее прыгажосць!
  • Вы не рабіце шкоду, людзі,
  • Хай у сэрцы будзе весялосць!
  • 2005

Что же будет потом?

  • Что же будет у нас,
  • В этом мире опасном?
  • Ведь и в нынешний час
  • В мире зреет ненастье.
  • Как же будем мы жить
  • Среди падшего мира?
  • Что же будем любить,
  • Как же будем мы живы?
  • Суд над миром грядёт,
  • И утешатся люди,
  • К нам Спаситель придёт,
  • С Ним знать горя не будем.
  • С Ним великое счастье,
  • С Ним не будет скорбей,
  • С Ним не будет ненастья
  • В мире грешных огней.
  • С Ним мы жить будем вечно,
  • Восхвалять вечно будем,
  • Будет радость сердечной,
  • Будут рады все люди!
  • 2005

Спасибо за всё

  • Спасибо за всё, что Ты сделал для нас,
  • Спасибо за мир, что нам дал.
  • Спасибо, Господь, что в сей радостный час
  • Спасителя в мир к нам послал.
  • Спасибо, Господь, за Твои исцеленья,
  • Что в души Ты каждому внёс.
  • Спасибо, Господь, Твоя милость, терпенье
  • Избавит от муки и слёз.
  • Спасибо за всё, что Ты сделал для нас,
  • Спасибо за всё, что нам дал.
  • Спасибо, Господь, что Ты в горестный час
  • За грешный наш мир пострадал!
2006

Татьянин день

  • Пусть этот день немного мрачен,
  • Пусть снег кружится и парит,
  • Татьянин день, как он прекрасен!
  • Как птица вешняя, летит!
  • И хоть погода Вам не в радость,
  • И стужа, вьюга за окном,
  • Пускай Вам день сей будет в сладость,
  • И мысли будут об одном!
  • 2006

Таццянін дзень

  • У Таццянін дзень хай будзе шчасце,
  • Хай будзе ў сэрцы аганёк,
  • А ўсе турботы і напасці
  • Прайдуць хутчэй, хоць на дзянёк.
  • Хай будзе радаснаю мова,
  • Якая гаварыць за нас,
  • Хай у сэрцы застануцца словы,
  • Якімі мы віншуем Вас!
  • 2006

Глаза души

  • Глаза души – молитва наша,
  • Ей созерцаем небеса,
  • Молитвой грешный мир украшен,
  • Молитвой сходят чудеса.
  • Молитва – чудный дар от Бога,
  • Её от сердца принесём,
  • И просим Господа о многом,
  • И не жалеем ни о чём.
  • Молитвы чудные мгновенья
  • Мы не забудем никогда.
  • И в ней имеем мы терпенье,
  • И в ней святая красота!
  • 2006

Родны край

(балада)

1

  • Мне спадабаўся Родны край,
  • Яго заветныя матывы;
  • Квітнее, як вясновы гай
  • У асяроддзі мітуслівым.
  • Яго сапраўдна прыгажосць,
  • Як птушак спеў і шолах лісця.
  • Жадаю, вам каб давялось
  • Знайсці ў свеце гэтым выйсце,
  • Каб заглянулі ў твар прыроды,
  • І каб спазналі прыгажосць,
  • Каб усе жыццёвыя прыгоды
  • Прынеслі толькі весялосць.

2

  • Радзіма наша, не крыўдуй,
  • Што не сказаў табе адразу:
  • Радзіма, я цябе люблю! —
  • Няма ляпшэй, чым гэты, сказу.
  • Жывеш ты больш, чым гэты век,
  • Таму, калі мяне не будзе,
  • Жадаў бы я, каб чалавек,
  • Каб усё насельніцтва, усе людзі
  • Збярэч маглі вось гэты скарб, —
  • Я гэтым скарбам называю
  • Радзімы родны мне абшар,
  • І ў думках к ёй я прылятаю.

3

  • Люблю старонку родную,
  • У ёй шмат песень залатых,
  • А з іх люблю я кожную,
  • Бо столькі цудаў ёсць у іх.
  • Вясною песенькі сваі,
  • І іх пяе расталы снег,
  • З зімы счарнелыя палі
  • І пурпурны рассвет.
  • І птушкі вешнія пяюць,
  • Пяюць, каб не было зімы,
  • І людзі радасней жывуць,
  • Іх песенька – прыход вясны.

4

  • Вось лісце выпусцілі дрэвы
  • І заквялі сады,
  • Вясны прыгожыя напевы
  • Прынеслі ўсе сюды.
  • Вось лета, спёка надышлі,
  • І ўсё расце, і ўсё спявае.
  • Вось грозы свежасць прыняслі,
  • І хмарачкі ляцяць і ззяюць.
  • Мой Родны край у гэту пору
  • Такі прыгожы, як ніколі,
  • З ім прыгажосць і думкі ўгору
  • Ляцяць, смяюцца мімаволі.

5

  • Але і лета не бясконца,
  • Жаўцее ўсё наўкол,
  • Хаваецца ў хмаркі сонца,
  • Ляціць і жоўты ліст на дол.
  • І неба плача аб мінулым,
  • Усё захавалася ў хмары,
  • А сэрца засталося чулым
  • І да зямлі радной абшараў.
  • Мая Радзіма дарагая,
  • Ты ў сэрцы будзеш назаўжды,
  • І да цябе я прылятаю,
  • Каб у душы не мець нужды.
2006

Поле

  • Поле маё, поле роднае!
  • Усе думкі пра долю тваю,
  • Ты з прыродаю ўвек згоднае,
  • Ты заглядваеш у душу маю.
  • Каласы твае золатам ззяюць,
  • Чуцен шолах у ветраны час,
  • І па ветры яны так зайграюць,
  • Што нябачна ніводнага з нас.
  • Ты ўзімку бясконца збялелае,
  • І края твае мне не відаць,
  • Над табою, як плямачка шэрая,
  • Птушкі ў вырай усе разам ляцяць.
2006

Маці

  • Кахаю цябе, мая маці радная.
  • І з ранку, і ўдзень ты са мной,
  • У сэрцы ты ёсць, і навек, дарагая,
  • Я помню заўжды, што я твой!
  • Кахаю цябе, мая маці радная,
  • Ты ў думках заўсёды маіх.
  • Ляцяць усе думкі ад краю да краю,
  • Пра маці – найлепшая з іх.
  • Радную маю я ўвек не забуду,
  • І ласку, і шчырасць яе,
  • І смех яе, радасць увек помніць буду,
  • І шчасце, адданае мне.
  • 2006

Чудный лик

  • Мне не забыть тот чудный лик
  • Спасителя Христа.
  • Казалось, хоть взглянул на миг,
  • Отверзлись небеса.
  • Спаситель в душу мне глядит
  • И тихо, неспеша,
  • Моей душе Он говорит
  • О тяжести греха.
  • Как этот грешный мир Он спас,
  • Как много пострадал,
  • И как спасение для нас
  • Он в этот мир послал.
  • Мне не забыть тот чудный лик
  • Спасителя Христа,
  • И хоть взглянул я лишь на миг,
  • Увидел небеса.
  • 2006

Вдали от Родины

  • Вдали от Родины моей
  • Весну я вспоминаю:
  • И как журчал, бежал ручей,
  • Как снег весенний таял.
  • Вдали от Родины моей
  • Я лето вспоминаю:
  • Как напевал мне соловей,
  • И жаворонок в мае.
  • Вдали от Родины моей
  • Я вспоминаю осень.
  • О, сколько ливней и дождей
  • Она всегда приносит!
  • Вдали от Родины моей
  • Я зиму вспоминаю:
  • Когда пурга, когда метель
  • Дорожку заметает.
  • И как бы ни был мрачен час:
  • Пусть снег идёт, и пусть метель,
  • Не будет лучше, чем у нас
  • Вдали от Родины моей!
  • 2006

Раніца

  • Цудоўная раніца ўжо надышла,
  • Паднялася сонца на ўсходзе,
  • Як хораша жыць і сябе адчуваць
  • Свабодным, як птушка ў палёце!
  • І чыстым паветрам заўсёды дышаць,
  • І марыць аб чым-небудзь лепшым…
  • І хочацца жыць і сябе адчуваць
  • У раніцы гэтай навечна.
  • Як сладка запеў салавей ля мяне,
  • Пачаў ён усіх птушак будзіць.
  • Яго спеў – сапраўдная ода вясне,
  • Якая за ўсіх гаварыць.
  • Вось іншыя птушкі спяваць пачалі,
  • І стаў хор птушылы вялікі.
  • Шмат песень і гукаў яны завялі —
  • Не хопіць ніякай разлікі!
  • Цудоўная раніца ціха прайшла,
  • Паднялася сонца над намі,
  • Як хораша жыць і сябе адчуваць
  • Свабодным, як грыф над гарамі!
2006

Крест Христов

  • О, Господи! Настолько Ты Велик!
  • Настолько велики Твои Страданья!
  • В тот страшный час и тот ужасный миг
  • Нёс на Кресте Ты тяжкое призванье!
  • Святое древо увидав во тьме,
  • Все грешники, прозрев, стремятся в Вечность.
  • И ангелы поют хвалу Тебе,
  • Невольно позабыв свою беспечность.
  • О, Господи! Настолько Ты Красив!
  • Настолько Ты Величествен и Кроток,
  • Что грешных нас всем сердцем возлюбив,
  • Терпел насмешки и удары плёток.
  • О, Господи! Премудрости Твоей
  • Нет равных в небесах и на земле.
  • И Ты сияешь ярче всех огней,
  • И в мире нет подобного Тебе!
  • 2006

За жизнь!

  • В минуту горестного гнёта
  • Ты к одному всегда стремись,
  • Когда вокруг теснят заботы,
  • Одно всегда тверди: «За жизнь!»,
  • Ведь человек для счастья создан,
  • Как птица для полёта ввысь.
  • Живи, весь мир ещё не познан!
  • Живи и к радости стремись!
  • 2006

Трагедия народа

(баллада)

1

  • Видишь в поле ручей?
  • Он журчит круглый год.
  • Это – слёзы людей,
  • Это плачет народ.
  • Эти слёзы народа
  • О своих сыновьях.
  • Хоть прошли уже годы,
  • Смерть их в наших сердцах.
  • Каждый третий погиб,
  • Защищая всех нас.
  • Будет память о них
  • В наш сегодняшний час.
  • Будем помнить сердечно,
  • Как сражались они.
  • Будут в памяти вечно
  • Те кровавые дни.

2

  • Видишь, там над рекой
  • Поднимается дым.
  • Он – свидетель немой,
  • Он – свидетель один.
  • Это дым от костров,
  • Что сжигали людей,
  • Это дым от костров,
  • Что пылали везде.
  • Так сгорали повсюду
  • Сотни, тысячи хат.
  • Не вернуться тем людям
  • К нам из пепла назад.
  • А ведь кто-то мечтал,
  • И любил, и творил…
  • Схоронилось всё там —
  • В пепле братских могил.

3

  • Не забудет народ
  • Тех ужасных времён,
  • Не забудет он гнёт,
  • Тени вражьих знамён,
  • Не забудет он смерть
  • Своих лучших сынов,
  • Не забудет потерь
  • И потерянных снов.
  • Не забыть нам всего,
  • Что случилось тогда.
  • Пусть не будет того
  • На Земле никогда.
  • Пусть никто не узнает,
  • Что такое война.
  • Пусть никто не страдает
  • На Земле никогда!
  • 2006

Беларускі народ

(санет)

  • На магутных плячах
  • Ты выносіў нядолю.
  • Шмат чаго ты адолеў
  • У варожых вачах.
  • Колькі поту ты ліў,
  • Працаваў і цярпеў,
  • Моц вялікую меў,
  • Усе няўдачы знасіў.
  • Ты сягоння жывеш,
  • І ніяк не памрэш,
  • І працуеш ты з новаю сілай.
  • Запаведаў ты нам,
  • Тваім лепшым сынам,
  • Бараніць і адстойваць Радзіму.
2006

Шануйце Радзіму!

  • Шануйце вы сваю Радзіму,
  • Яна прайшла цераз вайну,
  • І ту крывавую часіну…
  • Шануйце вы сваю страну.
  • Шануйце подзвігаў тых памяць,
  • І пранясіце праз гады,
  • Каб засталося, чым загладзіць
  • Вайны крывавыя сляды.
  • Шануйце радасць Перамогі —
  • Яна надзею надае,
  • Яна вядзе ў канец дарогі —
  • Канец бязлітаснай вайне.
  • Шануйце той народ працоўны,
  • Які жуду адолець змог.
  • І не шукайце яму роўных,
  • Бо лёсу тога – не дай Бог.
  • Шануйце спадчыну бацькоў,
  • Той скарб вялікі, неацэнны,
  • Бо за яго пралілі кроў —
  • Вялікую аддалі цэну!
  • 2006

Не падайте духом

  • Не падайте духом,
  • И не соблазняйтесь,
  • Надейтесь и верьте,
  • Любите и кайтесь!
  • И к Богу душою
  • Стремитесь всегда,
  • Ведь Божья Любовь
  • Как живая вода.
  • Всю душу омоет
  • Она от грехов,
  • И сердцу откроется
  • Божья Любовь,
  • Весь замысел чудный
  • О жизни людей.
  • Покайтесь вы Богу,
  • Покайтесь скорей!
  • И сбросьте ярмо
  • Из грехов и сует,
  • Ведь стоить оно
  • Может тысячи бед!
  • Забудьте на время
  • Все ссоры и страсти,
  • Молитесь вы Богу —
  • И будет вам счастье!
  • 2006

Мама

(сонет)

  • Родная мама! Для меня
  • Всегда близка ты, дорога.
  • Со мной ты с первого же дня
  • Всегда заботлива, мила.
  • Твоя любовь, как чистый снег,
  • Вдруг заискрится предо мной.
  • Глаза, как пурпурный рассвет,
  • Вдруг озарятся тишиной.
  • И вспомним всё, что раньше было,
  • Как для меня ты подарила
  • Весь свет и радость этих дней.
  • О, ты, родная моя кровь,
  • Дала ты мне свою любовь —
  • Заботу о душе моей.
  • 2006

Беларусь – мая Радзіма

(санет)

  • Беларусь, мая Радзіма,
  • Ты заўсёды для мяне —
  • Маці родная для сына,
  • Век жыві і век квітней.
  • Не забуду я ніколі,
  • Як расказвала ты казку,
  • Майму сэрцу, маёй волі
  • З цеплынёй дарыла ласку.
  • Век я буду чуць табе
  • Ў кожным лісціку на ветры,
  • І ў асенняй той журбе.
  • Век я буду вельмі рад,
  • Тваім шчасцем абагрэты
  • Ў зімовы снегапад.
  • 2006

Осень

(сонет)

  • Листьями жёлтыми
  • Осень летит,
  • Тучи свинцовые
  • В небе кружит…
  • Каплями мелкими
  • Осень рыдает,
  • Мыслями редкими
  • Грусть навевает.
  • Ветер бросает
  • Листья под ноги —
  • Лес раздевает.
  • Дерево плачет,
  • Стоит у дороги,
  • Плачет-рыдает!..
  • 2006

My friend

  • I have a friend,
  • His name is Mike,
  • He understands me
  • And I it like.
  • 2006

Беларуская мова

  • Праз гады, праз вякі
  • Ты прайшла, мая мова,
  • Не крануты нікім
  • Нашы родныя словы.
  • І сусветныя войны,
  • І фашысцкія кулі
  • Нашу родную мову
  • Аніяк не кранулі.
  • Яна льецца ў вяках
  • Тою чыстай крыніцай,
  • І ў блакіце нябёс
  • Яна ззяе зарніцай.
  • Голас продкаў нясе
  • Нам і нашым патомкам,
  • І ў самотнай красе
  • Адчуваецца звонка.
  • Жалем восені чутна
  • Наша родная мова,
  • Нейкім спевам пакутным
  • Адгукаюцца словы.
  • Безліч гукаў тваіх
  • Мне ў сэрца запала…
  • Я душою прыціх,
  • Быццам слоў не хапала.
  • І хачу я, каб вы
  • Ўсе разам адчулі
  • Гукі слоў тых жывых
  • Нашай мовы-матулі!
  • 2006

Беражыце спадчыну

  • Беражыце спадчыну бацькоў,
  • Бо для нас яе няма цаны,
  • За яе пралілі кроў сыны
  • Без усякіх там дарэмных слоў.
  • Беражыце спадчыну, бо ўраз
  • Знікнуць яна можа, і тады
  • Не пазбегнуць нам такой бяды —
  • Строгі прыгавор выносіць час.
  • Беражыце спадчыну для ўсіх,
  • Бо яна – адзінае, што ёсць.
  • Праз яе мы бачым прыгажосць,
  • Роднай мовы казачны разліў.
  • Беражыце спадчыны сляды,
  • Бо яны нам ісціну нясуць,
  • Увесь народ і нацыю вядуць.
  • Беражыце спадчыну заўжды!
  • 2006

Патрыятызм

  • Хто патрыёт сваёй Радзімы,
  • Хто сэрцам чуе яе плынь,
  • Той Беларусь сваю не кіне,
  • Хоць застанецца ён адзін.
  • І праз гады сваёй няволі
  • Паўстала з пеплу старана,
  • І хай не прыйдзецца ніколі
  • Чуць слова страшнае «вайна».
  • Няхай патомкам будзе воля,
  • Хай Беларусь увек жыве,
  • І хай не прыйдзецца ніколі
  • Сынам быць нашым у журбе.
  • І хай не прыйдзецца ніколі
  • Нам на кагосьці працаваць,
  • І каб заўсёды з лепшай доляй
  • Сваю Радзіму ўсхваляць.
  • І як бы там не павялося,
  • Заўсёды памятаць аб ёй,
  • І мець на ўвазе – мы не госці,
  • І быць з Радзімаю сваёй!
  • 2006

Сяброўства

  • Той сябар лепшы, хто не хлусіць,
  • Хто мае чэсць быць сябрам вашым,
  • А хто падманвае ці, мусіць,
  • Пярэчыць вам, той сябар страшны.
  • Але сяброўства для мяне —
  • Ёсць паважанне між людзей.
  • Сягоння гэта толькі ў сне,
  • Але не так было раней —
  • Сябры старыя неразлучны,
  • Стаяць адзін за аднаго,
  • Дэвіз у іх адзіны гучны —
  • Надзея, вера і любоў.
  • І хоць сяброў такіх нямнога,
  • У бядзе амаль не знойдзеш іх,
  • Заўсёды думай пра старога,
  • Бо новага не знойдзеш ты.
2006

Надзея, вера і любоў

  • Пачуцці розныя ў людзей,
  • Аднак ніколі не знікаюць
  • Надзея, вера і любоў —
  • Яны натуры акрыляюць.
  • Надзея мары ўсе гартуе,
  • Вядзе да лепшага настрою,
  • І думкі людзям прапануе,
  • Каб не здаваліся без бою.
  • І каб заўжды была надзея,
  • У душы была б заўжды вясна,
  • Яна б агнём гарэла ў цемры,
  • Народы б за сабой вяла.
  • А вера, што бы ні было,
  • Ніколі сэрца не кідае,
  • І не пакіне аднаго,
  • Заўсёды памяць астаўляе.
  • Яна таксама, як надзея
  • Народы за сабой вядзе,
  • І пешчыць цеплынёю сэрцы,
  • Каб чулі пра яе ўсе!
  • Любоў растаплівае сэрцы,
  • Усяляе ў думкі хараство,
  • Няма ў свеце гэтым месца,
  • Дзе б не сустрэлася любоў.
  • Любоў да родных свет трымае,
  • І шмат чаго любоў дае:
  • Яна ўсе душы суцяшае
  • Ў крыўдзе лютай, у журбе.
  • І шмат пачуццяў розных ёсць,
  • Аднак галоўныя адны —
  • Надзея, вера і любоў,
  • Пачуцці – крыллі для душы!
  • 2007

Навальніца

  • Застала ў полі навальніца.
  • Дык што рабіць? Куды бяжаць?
  • Адразу трэба клапаціцца,
  • Калі ў поле йдзеш гуляць.
  • Як тут маланка заблішчыць,
  • Як хмара градам сыпане…
  • Куды ж ты хочаш уцячы?
  • Бяжаць далёка ў полі мне.
  • Але падняўся вецярок,
  • І хмары хутка разагнаў.
  • Я доўга памятаў, як раз
  • Ад навальніцы ўцякаў.
  • 2007

Адно натхненне

  • Адно натхненне мне – Радзіма.
  • Я з ёю ў сэрцы праз гады
  • Іду да матчынай хаціны,
  • Дзе правадзіў свае часы.
  • І бачыў я, як сонца ўранні
  • Свяціла промнямі ў акно,
  • Як урачыста на світанні
  • Мне грэла душу ўсю яно.
  • І бачыў я, як лес улетку
  • Сваёй ліствою красаваў,
  • І як зімою ўсе палеткі
  • Снег завірухай апранаў.
  • І бачыў я, як птушкі, рыбы,
  • І ўсё, што жыва на Зямлі,
  • Дзе нарадзіліся і жылі,
  • Другога месца не знайшлі.
  • Вось так і людзі: нарадзяцца,
  • І дзе маленства правядуць,
  • Да тога месца маюць ласку,
  • З ім у сэрцы праз жыццё ідуць.
  • 2007

Апошні снег

  • Яшчэ ляжыць апошні снег,
  • Але чуваць ужо вясну,
  • І сонца грэе белы свет,
  • І праганяе прэч зіму.
  • На дрэвах почкі набухаюць,
  • І птушкі радасна пяюць,
  • Вясну ўсе людзі сустракаюць,
  • І з ёю радасней жывуць.
  • Вясна прыроду апранае,
  • І ручаём сваім звініць,
  • А лес і поле, – усё губляе
  • Зімы збялелыя снягі.
  • Яшчэ ляжыць апошні снег,
  • А сонца грэе ўжо зямлю,
  • Вясна прыходзіць – чуйце ўсе,
  • Вясна, прыходзь, цябе люблю!
  • 2007

Блакітнае неба

  • Прыгожае неба ўлетку!
  • Празрыстае, сіняе, чыстае!
  • Пад ім заквітнеюць палеткі
  • Радочкамі кветак агністымі.
  • На небе аблокі прыгожыя
  • Плывуць, нібы хвалі, удалеч.
  • І думкі ідуць спадарожныя,
  • Каб неба такім захавалась.
  • Каб нашы сыны, нашы ўнукі
  • Пабачылі неба блакітным,
  • Каб вой самалётаў не чулі,
  • А неба каб бачылі чыстым.
  • Каб нашы патомкі не чулі
  • Той гул кананады і жах,
  • І стрэльбы, варожыя кулі,
  • І страшных пажараў размах.
  • А толькі каб чулі патомкі
  • Спяванне драздоў, салаў’ёў,
  • Каб бачылі неба бясконцым,
  • А ў ім – нашых родных буслоў.
  • 2007

Заклік

  • Даўно лі тыя лозунгі прынялі:
  • «Ад цемры ды ад гора да шчасця і святла»?
  • Забылі іх, ці мо не ўспаміналі?
  • Аднак амаль нідзе няма святла.
  • Даўно лі мы крывёй сваёй кляліся,
  • Што Бацькаўшчыну мы не прададзім,
  • Не так даўно ад Маці адракліся —
  • А Маці – ад Радзімы, ад зямлі!
  • Даўно лі мы часіны ўспаміналі,
  • Як лютая вайна касіла нас,
  • І лілі слёзы, і не абміналі
  • Герояў тых, што баранілі нас?
  • Але цяпер змяніліся настроі,
  • І хутка мы не будзем успамінаць
  • Усіх, хто ваяваў, усіх герояў,
  • Якіх мы ўжо не будзем адчуваць…
  • Адумайцеся, людзі, як жа гэтак,
  • Ці мы не любім нашу старану,
  • Ці мы не хочам бачыць нашых дзетак
  • У мірную часіну, нге ў вайну?
  • Чаму ж забылі мы падзеі тыя,
  • Што прад вачамі многія гады
  • Стаялі, быццам вобразы жывыя,
  • А засталіся, нават, толькі сны.
  • Адумайцеся, людзі, як жа гэтак,
  • Ці мы не грамадзяне, не сыны,
  • Чаму ж мы забываем той палетак,
  • Той рэчцы шум і ціхі гул лясны?
  • Чаму ж мы забываем тыя бітвы,
  • Якія тут праходзілі за нас,
  • Чаму не марым і не клапацімся,
  • Каб гэта ўсё не паўтарыць праз час?
  • Адумайцеся вы, пакуль не позна,
  • Пакуль яшчэ ў вас хапае сіл,
  • Падумайце аб гэтым вы сур’ёзна,
  • І зберажыце для дзяцей сваіх.
  • 2007

Сонца

(трыялет)

  • Прыгожа свеціць сонца,
  • Растаў апошні снег,
  • А радасці бясконца…
  • Прыгожа свеціць сонца.
  • Заглядвае ў аконца,
  • І песціць белы свет,
  • \Прыгожа свеціць сонца,
  • Растаў апошні снег.
  • 2007

Каханне

(трыялет)

  • Кранулі сэрца
  • Кахання стрэлы
  • І хутка б’ецца,
  • Кранулі сэрца…
  • Каханне льецца,
  • І чутны спевы…
  • Кранулі сэрца
  • Кахання стрэлоы.
  • 2007

Родимый край

(сонет)

  • За что люблю родимый край?
  • За то, что песнями богат,
  • За то, что греет светлый май,
  • На сердце раны не болят.
  • За то люблю я Беларусь,
  • Что я душою здесь родился.
  • И этим очень я горжусь,
  • Мне край родимый полюбился…
  • И я желал бы, чтобы ты,
  • О, Беларусь, о, край мой милый,
  • Уж не видала бы войны…
  • И чтобы в парках всех твоих
  • Цвели, как никогда, красиво
  • Цветы кудесницы-весны!
  • 2007

Настаўнікі

  • Дарагія настаўнікі нашы!
  • Колькі ведаў вы нам аддалі,
  • Колькі сілаў і мудрасці вашай
  • Мы ў школе ад вас прынялі.
  • І цяпер нас у коледжы вучаць,
  • І цяпер нам навукі даюць,
  • Нас цяпер да грамадства далучаць,
  • Вельмі-вельмі я коледж люблю!
  • А якія ўмовы для ўсіх
  • Тут стварылі настаўнікі нашы!
  • Тут і танцы, і песні адны,
  • І для творчасці глеба тут наша!
  • Тут раскроюцца таленты ў нас,
  • І ўрокі, як сон, праплывуць,
  • У цікавасці пройдзе тут час,
  • Колькі ведаў яшчэ нам дадуць!
2007

Я и вредные привычки

  • Каждый знает о том,
  • Что куренье вредно,
  • Каждый знает всё то,
  • Что приносит оно.
  • Так зачем же курить?
  • И здоровью вредить?
  • Не понять мне того —
  • Разве нужно оно?
  • Алкоголь, никотин,
  • Кокаин, героин…
  • Для чего, для чего,
  • Объясните, всё то?
  • Чтобы мучить впустую
  • Вечно душу свою…
  • Вы одумайтесь, люди,
  • К вам взываю-пою.
  • 2007

Клятва первокурсника

  • Клянусь старательно учиться,
  • На благо колледжа трудиться!
  • Я нашим колледжем горжусь,
  • Его любить вовек клянусь!
  • Клянусь любить я всё сильней,
  • И уважать учителей!
  • Я от зачётов не загнусь,
  • Экзамен сдать любой клянусь!
  • Клянусь, что долго не забуду,
  • Что колледж свой я помнить буду,
  • Уже я лучше потружусь
  • На благо колледжа – клянусь!
  • На первом курсе я влюблюсь,
  • На третьем курсе я женюсь,
  • А на четвёртом – разведусь,
  • Но колледжу сейчас – клянусь!
  • 2007

Человек

  • Мне горько видеть, как бездушно
  • Толпа речёт слова пустые,
  • Как гибнет честь, как простодушно
  • Проходят годы золотые…
  • Чрез эти годы, как и прежде,
  • Увижу старую картину,
  • Оставлю сердце я в надежде,
  • Хоть и уже наполовину…
  • Кому-то хочется поплакать
  • На свою серую судьбу…
  • Кому-то горечи, утраты
  • Разбег души не отдают…
  • Кому-то хочется увидеть
  • Эдема райские черты,
  • А кто-то жаждет ненавидеть
  • Свои ничтожные мечты…
  • Кому-то хочется уйти,
  • Покинуть грешный этот мир,
  • А кто-то хочет обрести
  • Спасение и вечный пир.
  • Но те, кто душу угнетают,
  • Им не найти покой себе,
  • Они при жизни уж страдают,
  • Проклятья шлют своей судьбе.
  • О, человек, как можешь ты
  • Так поступать, твоя душа
  • Не для того, чтобы грешить,
  • Но Бога Правду познавать!
  • 2007

Об учёбе

  • Наш учитель – наш кумир,
  • Мы – поклонники его,
  • Все мы любим этот мир,
  • Мир для нас, бухгалтеров.
  • Все мы любим бухучёт,
  • И финансы и кредит,
  • Нам налоги – нипочём…
  • Быстро времечко летит.
  • На уроках мы не спим,
  • Мы работаем активно,
  • В бухгалтерию хотим
  • Поскорей попасть мы сильно.
  • Экономику мы любим,
  • Ольги Павловны урок
  • Никогда мы не забудем,
  • Хоть и будем далеко…
  • Нам учёба здесь привычна,
  • Всё мы знаем, всё умеем,
  • Учимся мы на «отлично» —
  • Пред учёбой не робеем.
  • Дебет с кредитом мы сводим,
  • Изучаем бухучёт,
  • Время весело проводим,
  • И хандра нам нипочём.
  • 2007

О профессии

  • После учёбы нас – в колхоз,
  • Где в бухгалтерии холодной
  • Морозить будем мы свой нос,
  • Сидеть, и с песнею народной
  • В душе мы будем отмечать
  • Восьмое марта, День Победы,
  • И Новый Год будем встречать,
  • Как поступали наши деды.
  • Нас экономии научат,
  • Как государство уважать,
  • От ревизора мы получим
  • Строжайший выговор опять.
  • А как налоговая грянет,
  • Как совершится пересчёт,
  • То песню «Милый мой бухгалтер»
  • Тихонько кто-то запоёт.
  • 2007

Некая крыўда

(байка)

  • Ужо такое створана жыццё,
  • Што ўсё навокал пакідае след,
  • Ён не трапляе проста ў небыццё,
  • Ён застаецца ў душы навек.
  • Аднойчы Нехта некага пакрыўдзіў,
  • І той, зажаўшы крыўду ў душы,
  • Чакаў, шукаў з гісторыі той выйсце,
  • Але, недачакаўшыся, рашыў.
  • Рашыў ён цяжка Некаму адпомсціць,
  • І вось, зажаўшы крыўду ў руках,
  • Ён падышоў, і крыўдаю са злосці
  • Ударыў з усёй сілай наразмах.
  • Вось так, падумаў Нехта: след пакінуў,
  • А ён перад табою ўжо стаіць,
  • Дык ты падумай перад нечым сільна,
  • Аб тым, што захацелася зрабіць.
2007

Посвящается

Наумчик Людмиле Трофимовне

  • С Днём рождения поздравлю,
  • Хоть и нечего дарить…
  • Пожелания оставлю:
  • Счастья, радости, любви!..
  • Хоть года летят, как тройка,
  • За окном – зима, весна,
  • Так примите же хоть сколько
  • Поздравлений Вы сполна!
  • Пусть не будет огорченья
  • В этот праздничный денёк,
  • Пусть струится песнопенье,
  • В сердце светит огонёк.
  • Пусть надежда, и любовь,
  • И доверие, и дружба
  • Посещают вновь и вновь,
  • Пусть они не будут чужды.
  • Дорогой наш педагог,
  • Вы поистине всесильна,
  • Пусть Вам в помощь будет Бог,
  • А душа полна, обильна!
  • 2007

«Трыбуна працы»

  • О! Ожидаем всей семьёй
  • Мы выхода «Трыбуны працы»,
  • И чудной жизненной зарёй
  • Она нам может показаться.
  • И о селе, и за селом —
  • «Трыбуна працы» всё расскажет,
  • Её доставят в каждый дом,
  • В почтовый ящик всякий ляжет.
  • И о любви, и о погоде
  • «Трыбуна працы» написала,
  • О новостях различных, моде
  • Она району рассказала.
  • И можно ли себе представить,
  • Что в мире нет «Трыбуны працы»,
  • Кому все мысли предоставить,
  • Чему душевно улыбаться?
  • «Мне не забыть того пути,
  • Когда я шёл и всей душой
  • Был рад в редакцию идти!» —
  • Так скажет журналист любой.
  • 2007

Навек я твой

(паэма)

1

  • Навек я твой – і гэтым ганаруся,
  • Навек я твой – і хвалямі жыцця
  • Я, беларус, нібыта захлібнуўся,
  • Адчуўшы голас славы пачуцця.
  • Я ганарусь, што тут я нарадзіўся,
  • Я ганарусь, што моцна так люблю…
  • Я ганарусь, як кожны ганарыцца,
  • Адчуўшы дух і старану сваю.
  • І я люблю цябе, мая Радзіма,
  • Люблю палёў, лясоў той ціхі шэпт,
  • Мяне ты, быццам маці, нарадзіла,
  • І даражэй ты мне за цэлы свет!
  • І я люблю цябе, мая старонка,
  • Люблю за сіні верасовы дол,
  • Люблю за спевы птушанятаў звонкіх,
  • За твой жыццёвы, радасны прастор!
  • Люблю цябе я за тваю красу,
  • За гоман лесу і жытнёвы пах,
  • І светлы нарыс за сабой нясу,
  • Хай свет адчуе нашых крылаў мах!
  • І праз тваю гісторыю я чую,
  • Што палюбіў цябе я незнарок.
  • Люблю цябе я. як сваю матулю,
  • І з той любві я атрымаў урок…
  • І навучыўся я любіць цябе
  • Ад прашчураў сівых – сваіх бацькоў,
  • Якія і ў шчасці, і ў журбе,
  • Адстойвалі цябе і лілі кроў.

2

  • А чаму ўсё ж завуць цябе «Белая Русь»,
  • І чаму пад бялявымі крыламі?
  • І чаму я табой, як нікім, ганарусь?
  • А таму, што ты родная, мілая.
  • А таму, што бялявы твае валасы,
  • І таму, што сарочкі бялявы,
  • І таму, што ўзімку бялеюць снягі,
  • А ўлетку на ўзрэччы – туманы.
  • Я ўсім раскажу пра сваю старану,
  • Я ўсім раскажу пра Радзіму,
  • Каб праславіць цябе, каб узвысіць адну,
  • Каб адчулі цябе хоць гадзіну.
  • Ты жыві, ты квітней, дарагая мая,
  • Ты ў жыцці, быццам сонейка, свеціш,
  • І скажу я ўсім: «Ты – радная зямля,
  • А мы ўсе твае малыя дзеці!»
  • Мы кахаем цябе, і мы любім цябе,
  • Ты адна нам даруеш жыццё.
  • І не згінула ты ні ў агні, ні ў журбе,
  • Ты прайшла, пераможца, праз усё.
  • Пакланюся цябе ў самы дол галавой,
  • Пакланюся цябе нездарма,
  • За цябе нашы продкі плацілі крывёй,
  • За цябе, о святая зямля!
  • Хай нікто і нішто не пакрыўдзіць цябе,
  • Хай да самага веку шануюць,
  • Хай крыніцай святла і агню ў цемнаце
  • Твае месцы ўсю вечнасць красуюць!

3

  • Гісторыю вядзеш, мая Радзіма,
  • Ад Полацкага княства, ад зямлі,
  • Якая мела Рагвалода-сына,
  • Якую ён любіў і бараніў.
  • Была дачка ў Рагвалода-князя,
  • І клікалі яе Рагнедай усе,
  • І чутка па-за межы расплылася
  • Аб прыгажуні – князевай дачцэ.
  • З-за межаў прыязжалі ў княства сваты,
  • Хацелі ад Рагнеды шлюб узяць,
  • Але Рагнеда, быццам звер закляты,
  • Адмовілася нават іх прыняць.
  • Але затым за кіеўскага князя
  • Рагнеда замуж выйшла, і тады
  • Уладзіміру казала, што не хоча
  • Разуць рабыніча – наклікала бяды!
  • Уладзімір, князь з-пад Ноўгарада слаўны,
  • Пайшоў вайной на Полацкая княства,
  • Заваяваў ён Полацк і бяспраўна
  • Рагнеду прымушаў да шлюбу клясца.
  • Затым, забіўшы кіеўскага князя,
  • Уладзімір заняў кіеўскі прастол,
  • А потым, як прыняў ён праваслаўе,
  • З Рагнедаю ён разлучыўся зноў.
  • Пабудаваў ён горад для Рагнеды,
  • Які назваў у гонар свайго сына,
  • І з тых часоў жыла ў ім Рагнеда,
  • Якая Ізяслава нарадзіла.

4

  • Той Ізяслаў сапраўдным сынам быў,
  • Любіў ён вельмі сваю маць – Рагнеду,
  • Народ ён шанаваў, Радзіму ён любіў,
  • Душою чыстай славіўся ў паў-свету.
  • Калі аднойчы Уладзімір-князь
  • Хацеў Рагнеду ў гневе забіваць,
  • То Ізяслаў, узяўшы меч, ураз,
  • Стаў паміж імі, стаў усім казаць:
  • «За што не любіш ты маю матулю,
  • За што забіў ты дзеда-Рагвалода,
  • За што матуля зараз пакутуе,
  • За што трымаеш у душы трывогу?
  • Ты не адзін, запомні гэта, князь» —
  • Сказаўшы так, сын Ізяслаў маўчаў,
  • І загадаў Уладзімір адаслаць
  • Рагнеду з сынам, горад збудаваў.
  • Вось так народ, як вуснамі хлапчук,
  • Перадаваў гісторыю нашчадкам,
  • Аб тым, як кроўю бараніў свій луг,
  • Аб тым, як глебу бараніў ён матку.
  • Аб тым, як кроў на сэрцы запяклася,
  • Калі стаялі ворагі ў нас,
  • І як Радзіма дужа ўзнялася,
  • Калі яшчэ пайшоў наперад час.
  • Наступны слаўны князь быў Усяслаў,
  • Аб ім хадзіла шмат легенд, паданняў,
  • Казалі: быццам месяц наступаў,
  • А князь быў ваўкалак – нячыста зданне.

5

  • Князь у ваўка ператвараўся ўноч,
  • І бегаць мог амаль па ўсёй Радзіме,
  • Сваім вайскам стараўся ён падмоч,
  • Выведваў тайны ворагаў адзіны.
  • Ён быў вялікі ваявода, слаўны,
  • Усе ворагі баяліся яго,
  • Ён Полацкам валодаў паўнапраўна,
  • На мэце ў яго было адно:
  • Хацеў ён дужа край свій узвядічыць,
  • Хацеў, каб не кранаў ніхто Радзіму,
  • Хацеў ён плошчу княства павялічыць,
  • Было каб што сынам сваім пакінуць.
  • Аднойчы адбылася жорстка бітва
  • Паміж вайскамі кіеўскіх князёў
  • І войскам Усяслава на Нямізе,
  • Там горы састаўляліся з галоў.
  • Але над Усяславам перамогу
  • Не атрымалі ворагі ў той час,
  • Ісці прыйшлося ім на перамову,
  • І там ужо, на беразе Дняпра
  • Яны ўзялі кенязя Усяслава
  • І пасадзілі ў Кіеў у турму,
  • Яго ж вялікая народная павага…
  • Народ жа ласку аказаў яму.
  • І вызвалілі князя Усяслава,
  • І абвясцілі князем кіеўскім яго,
  • Ён перамог сваёю чыста славай,
  • Павагу меў народа ён свайго.

6

  • А каб пачуць любоў усяго народа,
  • Дык трэба не мячом сячы ўдала,
  • А трэба чалавека і прыроду
  • Любіць і паважаць – таго нямала.
  • Такім жа быў і Вітаўт – слаўны воін,
  • Ён княжыў не над Полацкам і Менскам,
  • А меў уладу раз у дзесяць болей —
  • Ад мора Чорнага да самага Смаленска.
  • Вялікая была яго дзяржава,
  • Ад мора і да мора яе межы,
  • І буйную дзяржава мела славу,
  • І войска моцнае сябе сцярэгчы.
  • Але не войскам паважаны Вітаўт
  • Здабыў сябе павагу ў народзе,
  • А тым, што меў любоў ён да Радзімы,
  • Што шчасце бачыў у адной прыродзе.
  • І тым яшчэ, што моцных шанаваў,
  • Што баязлівых люта ненавідзеў,
  • Што хабар ён казніў і выразаў,
  • І верыў, што дабро хутчэй узыдзе!
  • І гэта прыклад для ўсіх князёў,
  • І тых, хто хоча росквіту дзяржавы:
  • Не трэба дзеля гэтага ліць кроў,
  • І чорную сябе знаходзіць славу!
  • А трэба ўзяцца ўсім за галаву,
  • Падумаць аб усім гэтым сур’ёзна,
  • Каб голас продкаў чулі наяву
  • І думалі над ім, пакукль не позна!

7

  • Але не толькі моцнымі князямі
  • Радзіма вельмі ганарыцца сёння,
  • Але і мудрацамі, песнярамі,
  • Што славяць прыгажосць прыроды ўлоння.
  • Таксама ганарыцца яна тымі,
  • Хто нёс асвету, мудрасць у народ —
  • Кірыла Тураўскі, святая Ефрасіння,
  • І ўвесь вялікі наш мастацкі род.
  • Але асобы гонар састаўляе
  • Францыск Скарына, наш першадрукар,
  • Асветай ён Радзіму праслаўляе,
  • Ён роднай мовы слаўны уладар.
  • Перакладаў Святое ён Пісанне,
  • Каб мудрасць веку пранясці да нас,
  • І ў гэтым выражаецца пазнанне,
  • На гэта траціў ён вялікі час.
  • Пазнаў ён сэнс жыцця неверагодны
  • Ў тым, што трэба людзям памагаць,
  • І дабрынёй кранаў ён дух народны,
  • Каб родны кут любоўю ўшанаваць!
  • У спадчыну дзве кнігі ён пакінуў,
  • Да Бібліі прамовы, пасляслоўі…
  • У іх жыццёвую навуку ўкінуў
  • Без пафасу таго і мнагаслоўяў.
  • Не дарам кажуць: тое, што кідаеш
  • Ты за сабою з нейкім пачуццём,
  • Перад сабою хутка падымаеш —
  • То не трапляе проста ў небыццё.

8

  • Але ўсё шляхецкае саслоўе
  • Не прыняло ніяк таго казання,
  • Як ні кажы прыгожа ім выслоўі,
  • Яны ўсё пушчаюць у апраўданне.
  • Яны Радзіму прамянялі хутка
  • На вольнасці шляхецкія адны,
  • І гутарка была між німі чутна:
  • Па-польску гаварылі ўсе яны.
  • За тое, што забылі сваю мову,
  • За тое, што аслабілі Радзіму,
  • Павінны былі ўсе прыняць умову
  • Падзелаў Польшчы, любай ім краіны.
  • Як ні стараўся аднавіць Радзіму
  • Пан патрыёт, але не ўдалося.
  • Была тым часам страчана гадзіна,
  • На месцы ўсё вярнуць не давялося.
  • І Беларусь, Радзіма дарагая,
  • К Расійскім землям адышла ўся,
  • І скарб народны хутка ўжо трапляе
  • Ў Расію, да расійскага жыцця.
  • Але не злілісь брацкія народы
  • Культураю і моваю сваёй,
  • Такая ўжо была ў іх прырода,
  • Што гонар не кідалі яны свой.
  • І так пражылі многа або мала,
  • Аж тут, глядзіш, і новая бяда:
  • Вайна с французам раптам напаткала,
  • Аднак, і ёй прыйшла ўжо чарга.

9

  • Напалеон, французскі імператар,
  • Хацеў адзін над светам панаваць,
  • Ён быў вялікі, моцны ўзурпатар,
  • І моцную для гэтага меў раць.
  • І вось вайной пайшоў ён на Расію,
  • І шмат нарабаваў ужо дабра,
  • А за Масквою раптам абяссілеў,
  • Яго спаткала дужая бяда.
  • І наша войска, доблесны Кутузаў,
  • Пагналі прэч – на захад ад зямель, —
  • Бядою абярнулась для французаў
  • Вайна, як люду страшная мяцель.
  • Але пажылі мірна мы не доўга,
  • Год с пяцьдзесят, а можа троху больш,
  • Узняў паўстанне пане Каліноўскі
  • За Беларусь, за край бацькоўскі свой.
  • І ён казаў, што не народ для ўрада
  • Павінен існаваць, наадварот.
  • Сапраўднаю і шчыраю ўладай
  • Лічыў ён ту, што выбіраў народ.
  • Але паўстанне ўдачы не імела,
  • Пасварыліся польскія паны,
  • І ваявалі быццам бы нясмела,
  • І хутка паздаваліся яны.
  • Вось так, урад народнае паўстанне
  • Рэпрэсіямі жорстка падавіў,
  • Аднак свядомасць, мудрасць і пазнанне
  • Народу аніяк ён не забіў.

10

  • Але народ не мог трымацца болей,
  • І зноў ён рэвалюцыю ўзняў,
  • Каб вызваліцца хутка з той няволі,
  • Народ тут сілу духа паказаў.
  • І, скінуўшы царызм, яго ўлада
  • Ўсталявала новы, лепшы строй,
  • Савецкі строй, адзіны ўсюль парадак,
  • З адзінаю сталіцаю – Масквой.
  • Аднак, усё ж, мы дужа пацярпелі:
  • Пачатак быў дваццатага стагоддзя,
  • І страт людзей мы шмат ужо імелі,
  • Вайна, як смерць, хадзіла па народзе.
  • Але народ, як быццам бы сілач,
Читать далее